بیان نامه سازمان های مردم

37 سازمان غیردولتی خواستار شدند:

اصلاح رویکرد کنونی در بخش مدیریت منابع آب کشور

چندی پیش،30 تن از اعضای هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان با انتشار نامه‌ای خطاب به مسئولان کشور خواستار اصلاح رویکرد سخت افزاری در بخش آب کشور شدند اما به نظر می‌رسد تا اجرایی شدن و توقف کامل ساخت سدهای بی بازده در کشور راه درازی در پیش باشد. پیرو آن نامه، اکنون 37 سازمان‌ مردم نهاد از سراسر کشور با انتشار بیانیه‌ای خواستار توقف ساخت و ساز سدهای بی بازده و بهبود ساختار فعلی مدیریت منابع آب در کشور شدند. متن این بیانیه را در ادامه بخوانید:

اصفهان را بیشتر بشناسیم: 5) منار چهل دختران

چهل دختران

مناره‌ای اسلامی در محله‌ای یهودی به نام یک مسیحی 

منار تاریخی چهل دختران، در شمال محله قدیمی یهودی نشین جوباره اصفهان در خیابان کمال و در نزدیکی منار تاریخی ساربان واقع است. منار چهل دختران که در دوران سلطان محمد ملکشاه سلجوقی به سال 501 هجری قمری به خواست سپهسالار ابوالفتح نهوجی ساخته شده است با طول پایه 8 ضلعی‌اش، 29 متر ارتفاع دارد و دارای تزئینات آجرکاری زیبا و دو کتیبه به خط کوفی و یک کتیبه به خط نسخ است. کتیبه آجری اول، به خط کوفی و دربرگیرنده پنج آیه نخست سوره طه است. کتیبه آجری دوم در پنج سطر شامل جملات مذهبی و اسامی خلفای راشدین است که در دوره های بعد به واسطه تعصب، بجز نام «علی بن ابی طالب»، اسامی بقیه را محو کرده اند. کتیبه آجری سوم به خط کوفی در شش سطر تاریخ پایان ساخت بنا را  501 هجری قمری و واقف آن را «ابی‌الفتح‌ بن ‌محمد بن ‌عبدالواحد نهوجی» معرفی می کند(نهوج از توابع شهرستان اردستان در استان اصفهان است).

تخریب حمام تاریخی زعفرانی

حمام زعفرانی اصفهان در آستانه نابودی

ایران‌نامه‌-مهدی فقیهی: یکی از حمام‌های تاریخی و گمنام اصفهان که در دل بافت تاریخی محله جوباره و در انتهای کوچه منارسفید واقع شده، حمام زعفرانی است که قدمت آن به پیش از دوره قاجاریه می‌رسد، اما اکنون به حال خود رها شده است و در آستانه ویرانی قرار دارد. حمام زعفرانی و حمامی صاحب آن که تاکنون فراز و نشیب‌های بسیاری را به خود دیده و بی‌مهری‌های زیادی را تجربه کرده‌اند، پس از سال‌ها تلاش و استقامت به پایان کار خود رسیده‌اند. پای صحبت‌های حمامی پیر می‌نشینم. سفره دلش باز می‌شود و می‌گوید: از اولین مالکان حمام فردی بود به نام «استاد علی» که تا سال 1321 خورشیدی حمام را به شکل تقریباً سالم در اختیار داشت بعد از آن آقای «حسین مدرسه» مالک حمام شد ولی وی پس از چندی تلاش و کار بی وقفه و حفظ و حراست از ساختار زیبا و سنتی حمام، دار فانی را بدرود گفت که به دنبال آن مالکیت این حمام به دست وارثانش که یکی از آنها  فرزندش «اصغر مدرسه» بود، واگذار شد.

سندی به قلم استاد نفیسی

سندی نویافته به قلم استاد سعید نفیسی درباره تالار اشرف

تالار اشرف یکی از بناهای زیبای اصفهان است که با همه ویژگی‌های یگانه‌اش، نسبت به دیگر بناهای تاریخی این شهر کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. یکی از معدود گزارش‌ها در مورد تالار اشرف و بناهای پیرامونش، گزارش نویافته‌ای نوشته استاد سعید نفیسی است که در این فرصت، پس از مروری کوتاه بر زندگی‌نامه استاد نفیسی به معرفی آن می‌پردازم. سعید نفیسی، در 18 خرداد‌ماه 1274 خورشیدی در تهران دیده به گیتی گشود و پس از پایان دوره متوسطه تحصیلات خود را در سویس و فرانسه به پایان برد و در سال ۱۲۹۷ خورشیدی به ایران بازگشت. وی ابتدا در دبیرستان‌های تهران به تدریس زبان فرانسه پرداخت و سپس در وزارت فلاحت و تجارت و فواید عامه مشغول خدمت شد. او در کنار کار روزنامه نگاری که شیفته آن بود، در سال ۱۳۰۸ خورشیدی به خدمت وزارت فرهنگ درآمد و به کار آموزش در مدارس علوم سیاسی،دارالفنون، مدرسه عالی تجارت و مدرسه صنعتی پرداخت. استاد نفیسی از سال 1313 به تدریس در دانشکده‌های حقوق و ادبیات دانشگاه تهران مشغول شد و سپس به عضویت فرهنگستان درآمد. سعید نفیسی که سال‌های آخر عمر را در پاریس زندگی می‌کرد، هنگامی که برای شرکت در نخستین کنگره ایران‌شناسان به تهران بازگشته بود در ۲۲ آبان ۱۳۴۵ خورشیدی درگذشت.

اصفهان را بیش‌تر بشناسیم: 5) پل چوم

پُل تاریخی چوم زیر بار سنگین خودروها 

                                                                           شاهین‌ سپنتا - معصومه ‌شهباز 

در شش کیلومترى شرق پُل شهرستان، در شرق اصفهان و در یک کیلومتری جاده اصفهان–دشتی، در ابتدای دشت «کرارج-‌براآن» در نزدیکی روستای «اشکاوند» و در کنار روستای «قلعه‌چوم»، پُلی تاریخی به نام «چوم» بر بستر زاینده رود آرمیده است. پل چوم که نمایی همانند پُل تاریخی شهرستان دارد، بر بنیانی کهن‌تر از دوره صفوی ساخته شده اما ساختار امروزی آن یادگار دوره صفوی است. برای شناخت بهتر موقعیت این پل تاریخی شایسته است که نگاهی کوتاه به ریشه‌یابی نام پُل‌ چوم و روستای قلعه چوم داشته باشیم: استاد محمد مهریار، در «فرهنگ جامع نام‌ها و آبادی‌های کهن اصفهان»، واژه چوم را دگرش یافته «گوم» یا «کوم» به معنی قنات یا آبی که از قنات به دست می‌آید، می‌داند و یادآور می‌شود که نام روستاهای دیگر ایران همچون چومان (در بانه و پیران‌شهر) و چومه (در خرم‌شهر) نیز با این واژه هم‌ریشه است.

درخواست نجات بخشی تپه گونسپان

29 سازمان غیردولتی با انتشار بیانیه خواستار شدند:

تپه تاریخی گونسپان را از نابودی نجات دهیم

29 سازمان مردم نهاد از سراسر کشور با انتشار بیانیه‌ای مشترک، با اعلام این خبر که تپه تاریخی گونسپان به‌عنوان یادگاری از چندین هزار سال تمدن ایرانیان، به جهت قرار گرفتن در محدوده آبگیری سد کلان ملایر، در شرف نابودی است، مردم و مسئولان را فراخواندند تا همه باهم به منظور جلوگیری از این واقعه تلخ، تلاش کنند. در این بیانیه آمده است: تپه‌ها و محوطه‌های تاریخی یادگارهای نیاکان این آب و خاک هستند و می‌باید به عنوان سند هویت ملی این سرزمین حفظ گردیده و به صورتی علمی و کارشناسانه مورد بررسی و مطالعه قرار گیرند اما شاهدیم که متاسفانه در بسیاری موارد با عدم حفاظت صحیح برای همیشه در معرض نابودی قرار می‌گیرند. برای نمونه تپه گونسپان، در 32کیلومتری شهرستان ملایر با 28 متر ارتفاع به عنوان یکی از بلندترین تپه‌های باستانی ایران که تاکنون عملیات نجات بخشی در آن صورت نگرفته است، به جهت قرار گرفتن در محدوده آبگیری سد کلان ملایر در معرض نابودی کامل می‌باشد.

اصفهان را بیشتر بشناسیم: 4) تالار اشرف

تالار اشرف

پیوندگاه جلوه‌های زیبای زمین وآسمان

شاهین سپنتا – معصومه شهباز

تالار اشرف یکی از بناهای تاریخی اصفهان است که بارها به دور از چشمان نگران مردم تا مرز ویرانی کامل به دست کارگزاران بی‌تدبیر پیش رفت، اما سرانجام بخش‌هایی از آن نجات پیدا کرد و تا امروز باقی ماند؛ بنایی با تزئینات داخلی ممتاز که در دوره صفوی سکونت‌گاه پادشاه، و حرم سلطنتی بود و در دوران قاجار، خانه صارم‌الدوله (فرمانده نظامیان اصفهان) شد و سپس به انبار علوفه و اقامت‌گاه سربازان روسی تبدیل شد و روزگاری به اداره صحیه و سجل احوال، اداره معارف، اداره فرهنگ و هنر، اداره آموزش و پرورش، و اداره تشریفات استانداری تغییر کاربری داد. تالار اشرف که در زمان شاه عباس دوم صفوی ساخته شد و در دوره شاه سلیمان کامل شد، در محدوده تاریخی دولتخانه صفوی و در نزدیکی رکیب‌خانه، تالار تیموری، توحیدخانه و کاخ چهلستون قرار داشت و اکنون در غرب خیابان استانداری و در محدوده باغ استانداری اصفهان واقع است. تالار اشرف در طول تاریخ همیشه یک عمارت حکومتی بوده و درهای آن به روی عموم مردم و گردشگران بسته بوده است و  اکنون بازدید از آن، پس از هماهنگی با «اداره تشریفات و امور بین الملل» و «حراست» استانداری اصفهان امکان پذیر است.

مردمک4

صنایع دستی اصفهان را به اوج برگردانیم

                                                                                معصومه‌شهباز

از 15 اردیبهشت‌ماه، آخرین روز مهلت تعیین شده از سوی سازمان میراث فرهنگی به فروشندگان میدان نقش جهان برای پاکسازی فروشگاه‌هایشان از صنایع دستی خارجی، 15 روز گذشته است. پیش‌تر بنا به درخواست برخی از فروشندگان میدان نقش جهان، این مهلت به مدت 10 روز نیز تمدید شده بود. اکنون که همه مهلت‌ها به پایان رسیده، انتظار می‌رفت میدان نقش‌جهان از وجود صنایع دستی پاکستانی، چینی و ترکی پاک شود و جای آن‌ها را صنایع دستی مرغوب اصفهان بگیرد اما چنین نشد. پس اکنون پرسش این است که آیا به‌راستی تعیین ضرب‌‌الاجل‌هایی از این دست برای چندمین‌بار از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی اصفهان را از خطر نابودی نجات خواهد داد و بازار آن را احیاء و رونق خواهد بخشید؟ آیا استادکاران، هنرمندان و فروشندگان صنایع دستی همچنان توان ارائه آثار مرغوب را به گردشگران داخلی و خارجی خواهند داشت؟

آغاز مرمت پل‌ورگان

آغاز مرمت پُل تاریخی وَرگان بر بستر زاینده رود

چند هفته پس از انتشار گزارش «ایران‌نامه» درباره وضعیت نگران کننده پُل‌ورگان و پُل‌کله بر بستر زاینده‌رود و ضرورت مرمت آنها، کار مرمت پُل‌ورگان در شهر فلاورجان اصفهان با جمع آوری رسوبات و ترمیم بخش‌های آسیب دیده، توسط سازمان میراث فرهنگی آغاز شد. در بخشی از گزارش مورد اشاره «ایران‌نامه» که یک ماه پیش منتشر شد و در برخی مطبوعات استان نیز بازتاب یافت، آمده بود: « دخالت‌های غیراصولی در بنای پل‌ورگان و کاربرد بتون برای تقویت آن جهت گذر کامیون‌ها، عبور لوله‌های سنگین از کنار پایه های فرسوده پل، باز بودن آن بر روی خودروهای مختلف جهت دسترسی محلی، فشار حاصل از رسوبات و زباله‌های تجمع یافته در کنار پایه‌های پل و عدم مرمت دوره‌ای آن باعث شده که در حال حاضر صدمات شدیدی به بدنه و پایه‌های پل‌ورگان وارد شود و در صورت ادامه این روند و بی‌توجهی سازمان میراث فرهنگی، استانداری اصفهان و شهرداری فلاورجان،بخشی از هویت تاریخی شهر فلاورجان برای همیشه از میان خواهد‌رفت. به نظر می رسد که مرمت اصولی پل‌ورگان، بستن آن به روی هرگونه خودرو، جمع آوری تاسیسات و رسوبات زیر پل، و احداث پل جدید جایگزین برای دسترسی محلی و ثبت آن در فهرست آثار ملی از اقدامات ضروری برای جلوگیری از روند تخریب این پل خواهد بود». امید است کار مرمت این اثر تاریخی با رعایت کلیه اصول و ضوابط فنی انجام شود.