ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

نیایش گردش سال به فارسی

 

Loading copy-of-1-jpg.jpg, please wait...  

 خدایا چنان کن که هر روز ما     همه سبز باشد چو نوروز ما 

                        دل و دیده باشد ز مهر تو شاد  جهان نو شود، سال فرخنده باد                     

کارت نوروزی و متن دعای تحویل سال به فارسی، سروده دکتر شاهین سپنتا

چهارشنبه سوری در اصفهان

 

آتش چهارشنبه سوری در اصفهان فروزان بود

با همه تبلیغات منفی که در آستانه چهارشنبه سوری از سوی برخی رسانه ها منتشر شد و به بهانه هشدارهای ایمنی کوشیدند تا چهره این آیین کهن را نزد مردم مخدوش کنند، امسال بیش از سال های گذشته آتش جشن چهارشنبه سوری در اصفهان فروزان بود و گروه های مختلف مردم به ویژه جوانان با گردهم آمدن در محله های مختلف شهر، دامنه کوه صفه در جنوب اصفهان، کوهپایه های پیرامون شهر و همچنین باغ های خصوصی در حاشیه زاینده رود،جشن چهارشنبه سوری را گرامی داشتند. یکی از کانون های مهم برگزاری جشن چهارشنبه سوری در اصفهان دامنه کوه صفه و پارک کوهستانی آن و تپه های اطراف بود و خانواده های اصفهانی با افروختن آتش در آنجا از روی آتش پریدند و در پوشش تاریکی شب و دور از چشمان نامهربانان به همراه موسیقی پخش شده از خودروهای خود به رقص و شادمانی پرداختند. گفتنی است مردم در حالی به برپایی این جشن کهن پرداختند که در همه مسیرهای ورودی و خروجی شهر، گروه های ایست و بازرسی به متوقف نمودن خودروهای حامل جوانان و بازرسی خودروها می پرداختند و از رفت و آمد آن ها درمحل هایی که امکان برپایی آتش چارشنبه سوری بود، جلوگیری می کردند.

ادامه مطلب ...

حاجی فیروز

 

آیا حاجی فیروز ها هنوز در کوچه پس کوچه ها می خوانند؟

نوروز در راه است و هنوز در گوشه و کنار صدای شادی بخش حاجی فیروز ها را می توان شنید که پیک بهارند و گرم شدن و سبز شدن زمین و نو شدن سال را نوید می دهند. جاجی فیروز هایی که هزاران سال است که همزمان با نوروز آمده اند و رفته اند و امروز پس از رازگشایی استوره های میان رودان در متن اکدی نوخوانده توسط "شیدا جلیلوند"، آگاهی ما از سرگذشت آن ها بسیار بیشتر از گذشته است. در این استوره کهن، ایشتر ایزد بانوی زایش و باروری به جهان فرودست سفر می کند و برای او دیگر بازگشتی نیست. پس زایش و باروری بر زمین باز می ایستد و خدایان چاره جویی می کنند و چنان می خواهند که ایشتر جانشینی برگزیند تا او را به جای خود به جهان فرادست بفرستد. ایشتر همسر خود  "دو موزی" را بر می گزیند، تن پوشی سرخ بر تن دوموزی می کند، روغنی خوشبو به سر و روی سیاهش می مالد، ساز "نی" در دستش می گذارد و او را به جهان فرادست می فرستد تا روی زمین آید و گیاهان را زندگی بخشد. بالا آمدن دو موزی و سبز شدن گیاهان هر سال همزمان با فرا رسیدن بهار و نوروز ما ایرانی هاست و چنین به نظر می رسد که "حاجی فیروز" امروز، خویشاوند همان "دوموزی" کهن است که همچو او با جامه ای سرخ و چهره ای سیاه و دایره زنگی در دست، نوید بخش نوروز است.اما گویا هر سال نسبت سال پیش، شمار حاجی فیروز ها در شهرها و روستاها کمتر می شود و شادی ها هم کمتر و کمتر می شود. آیا حاجی فیروز ها هنوز هم به خانه های ما سر می زنند؟ اگرحاجی فیروز ها بیایند آیا گوش شنوایی هست که برایش از شادی بخوانند؟ شاید هنوز هم در کوچه پس کوچه ها حاجی فیروز هایی باشند که دایره زنگی در دست ترانه بخوانند. اگر بخواهید شاید بتوانید صدای حاجی فیروز را بشونید که این روز ها برای شاد کردن دل مردم، آن چه را می خواند که آن ها می خواهند و آن سوی هم صدای آن شیرینی فروش دوره گرد قدیمی محله را که شیرینی های نوروزی برایتان آورده بشنوید.

ماهی قرمز رزمجو

 

ماهی قرمز رزمجو 

 زیبا، مقاوم و سازگار در کنار سفره هفت سین !

به تازگی انجمن حمایت از حیوانات اصفهان با انتشار اطلاعیه ای در پایگاه اینترنتی خود پیشنهاد نمود هموطنانی که به دلایلی امکان نگهداری درست ماهی قرمز (Gold fish  ) را برای سفره هفت سین ندارند، می توانند برای زنده نگهداشتن این آیین زیبای ایرانی از ماهی قرمز "رزمجو " که گونه ای بسیار مقاوم تر است در کنار سفره  هفت سین نگهداری کنند. در بخشی از این اطلاعیه آمده است: برای نوروز 1388 انجمن حمایت از حیوانات اصفهان همچون 2 سال گذشته در کنار طرح آموزشی، پیشنهاد جدیدی دارد که امیدوار است همچون طرح های گذشته ضمن حفظ ماهی بر سفره های هفت سین ، از مرگ و میر آنها بکاهد و بر این اساس با توجه به تجریبات گذشته و نظرات کارشناسان به هم میهنان عزیزی که در نگهداری از ماهی قرمز مهارت ندارند، پیشنهاد می کند برای نوروز امسال ماهی رزمجو (Fighter) را جایگزین ماهی قرمز کنند. شرایط نگهداری ماهی رزمجو بسیار آسان تر از ماهی قرمز بوده و این ماهی توانایی سازگاری بیشتری با محیط دارد، همچنین نگهداری از این ماهی مراقبت خاصی را لازم ندارد و بسیار ماهی مقاومی است. ضمن این که در رنگ های متفاوتی نظیر قرمز، آبی، مشکی و سفید وجود دارد و ماهی بسیار زیبایی است. پرورش این ماهی به آسانی در کشور انجام می شود و قیمت آن همانند ماهی قرمز و یا شاید کمتر است. در همین مورد پایگاه آگاهی رسانی محیط زیست ایران ( زیستا )، گفت و گویی با شاهین سپنتا داشت که می توانید در اینجا بخوانید.

دلایلی در رد یا تائید فرضیه کاربری چارتاقی ها

 

تلاش های تازه پژوهشگران برای رد یا تائید

فرضیه کاربری تقویمی چارتاقی نیاسر

در آستانه "همایش چهارتاقی های ایران " که در بهار سال 1388 برپا خواهد شد، یاغش کاظمی، کارشناس ارشد مرمت و احیای بناها و بافت های تاریخی ، در تازه ترین پژوهش خود درباره چهارتاقی ها با ارائه دلایلی به رد فرضیه کاربری تقویمی چارتاقی های ایران ازجمله چارتاقی نیاسر پرداخته است. مهندس کاظمی عضو هیات علمی گروه هنر و معماری دانشگاه آزاد رامسر، در مصاحبه ای با "مهرداد نیکنام" که به تازگی در "پایگاه آگاهی رسانی کمیته بین المللی نجات پاسارگاد" منتشر شد ضمن ارائه تصاویر و نقشه هایی از چهارتاقی های ایران همچون چهارتاقی کوه خواجه، چهارتاقی قصر شیرین ( چهارقاپو )، چهارتاقی ده شیخ، چهارتاقی اسپاخو، چهارتاقی کُنارسیاه، چهارتاقیِ نویس، چهارتاقی ظهرشیر، چهارتاقی خرمدشت، چهارتاقی موک، چهارتاقی نگار، چهارتاقی آتشکوه، و چهارتاقی بازه هور تاکید می کند که به استناد پی گردی های انجام شده، در اطراف بیشتر این چارتاقی ها، یک دیوار محیطی و دالانی باریک گرداگرد گنبدخانه وجود داشته است که امکان مشاهده خورشید را از میان پایه ستون ها فراهم نمی آورده است. مهندس کاظمی همچنین به چهارتاقی هایی اشاره می کند که ساختمان ِ پوشیده نگهداری ِ آتش در مجاور خود داشته اند و در قصر دختر ِ داراب ِ فارس، اتاق آتشگاه سالم مانده، ولی در نیاسر، با استناد به تصویری متعلق به سال 1938 میلادی، اتاق آتشگاه مجاور آن را ویران کرده اند و تنها چارتاق را باقی گذاشته اند.

ادامه مطلب ...

ادامه اعتراضات مردم اصفهان درباره مترو

 

تجمع اعتراضی مردم اصفهان به گذر مترو از بافت تاریخی

گروهی از مردم اصفهان در اعتراض به گذر خط شمالی – جنوبی مترو از زیر محور تاریخی این شهر و نزدیکی سی و سه پل ، تجمعی اعتراضی را در برابر ساختمان شهرداری مرکزی اصفهان برگزار کردند. در این تجمع که صبح روز چهارشنبه 21 اسفندماه برگزار شد، شرکت کنندگان ضمن اعتراض به بی مسئولیتی و قانون گریزی شهرداری، شورای شهر و سازمان میراث فرهنگی، پارچه نوشته هایی در دست داشتند که روی آنها نوشته شده بود: « چرا سازمان میراث فرهنگی نظاره گر تخلفات نظام مدیریت شهری اصفهان در مورد خیابان چهار باغ عباسی است ؟ » ، « آیندگان را از هویت فرهنگی و تاریخی خود محروم نکنیم » و « اصرار بر تصمیمات اشتباه که میراث فرهنگی ملت را نابود می کند چه توجیهی دارد ». در پایان این تجمع اعتراضی، شرکت کنندگان طی نامه ای سرگشاده به روسای سه قوه، خاطرنشان کردند: اصفهان، نصف جهان، امروز با چالش بزرگی برای حفظ میراث گرانبهای خود روبروست. تونل قطار شهری اصفهان همچون اژدهایی خشمگین در زیر بافت تاریخی اصفهان پیشروی می کند و میراث چند هزار ساله نصف جهان را مورد تهدید قرار داده است.

ادامه مطلب ...

میراث فرهنگی اصفهان در خطر !

 

مترو، خواب را از چشمان نصف جهان ربوده است

رضا اسپهبد کارشناس مطالعات تونل‌های‌ راه‌آهن کشور تأکید کرد: عبور مترو از زیر چهارباغ اصفهان به‌عنوان یک شهر تاریخی و گردشگری، کار درستی نیست، چون سطح آب در این منطقه بسیار بالاست. به گزارش ایسنا وی در همایش « میراث فرهنگی اصفهان در خطر»، با اشاره به این‌که در هر زمینه‌ای، نخست مطالعه لازم است، گفت: حدود 12 سال پیش، مدتی در یکی از شرکت‌های مهندسی اصفهان با انجام مطالعات لازم در این زمینه، به این نتیجه رسیدیم که به‌دلیل شرایط ناهمگن دشت آبرفتی اصفهان، تونل مترو نباید از زیر خیابان چهارباغ عبور کند. اکنون متأسفانه در این زمینه کم‌لطفی می‌شود و این کم‌لطفی از سوی کسانی است که در قالب بعضی از مسؤولان این کار را انجام می‌دهند. عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات بیان کرد: در نه متری سطح زمین در منطقه‌ی چهارباغ، سطح آب زیرزمینی بالاست. هم‌چنین دو طبقه لایه‌ی رس در این منطقه است. به همین دلیل، از نظر سطح آب، خاک و منطقه‌ی چهارباغ، با مشکلاتی روبه‌رو هستیم. این موارد به‌لحاظ ژیوتکنیکی برای ایجاد سازه‌ای مانند مترو مشکل‌زا هستند.

ادامه مطلب ...

یادبود دکتر مصدق

 

طنین " ای ایران" در احمد آباد

چهل و دومین آیین بزرگداشت دکتر محمد مصدق، رهبر نهضت ملی ایران، بامداد روز 14 اسفندماه در قلعه احمد آبا‏د که حدود 13 سال تبعیدگاهش بود، برگزار شد. در این آیین بیش از دو هزار نفر حضور ‏داشتند و نکته جالب این که امسال نسبت به سال های گذشته بر شمار جوانان حاضر در مراسم افزوده شده بود. در آیین یادبود دکتر مصدق، استاد ادیب برومند رئیس هیات رهبری جبهه ملی ایران، در سخنانی ضمن بیان ویژگی های دکتر محمد مصدق، از لزوم تقویت ‏نهضت ملی ایران سخن گفت و همچنین خواستار الگو گرفتن جوانان از شخصیت برجسته او شد. در ادامه حسین شاه حسینی، عضو جبهه ملی به ‏سخنرانی پرداخت و از جمله گفت: " آنچه ما امروز باید از مصدق بیاموزیم این نیست که هر دفعه فقط خود را ‏موظف به حضور در بزرگداشت آن بدانیم. بلکه باید راه و روش او را مورد مطالعه قرار داده و پند آموزی ‏کنیم". وی ادامه داد: "بیائید با ‏هم متحد باشیم و هزینه اش را هم بپردازیم". او تاکید کرد: "مصدق ها چنین راه و روشی داشتند و این چنین پیام و یادگاری برای ما به یادگار گذاشتند. ما باید ‏به دنبال این الگو باشیم. از هیچ کس به تنهایی کاری ساخته نیست". ‏در پایان این آیین، سرود ملی "ای ایران " پر شور تر از همیشه در احمد آباد طنین انداز شد.

همکاری جهانی برای نجات اصفهان

 

همکاری جهانی برای نجات اصفهان

شاهین سپنتا

اصفهان، شهری تاریخی در مرکز ایران است که به عنوان یکی از گنجینه های هنر و معماری در جهان شناخته می شود. اصفهان از شهر های مهم گردشگری ایران است که چهره های شناخته شده ای همچون آرتور اپهام پوپ و ویلیامز جکسون آمریکایی، توماس هربرت انگلیسی، ژان باپتیست تاورنیه ، آندره مالرو ، ژان شاردن و اوژن فلاندن فرانسوی، آدام اولئاریوس و ارنست هولتسر و انگلبرت کمپفر و ارنست هرتزفلد آلمانی، پیترو دلاواله ایتالیایی، دُن گارسیا دسیلویا فیگوئرا اسپانیایی، ولادیمیر بارتولد روسی ، ابن بطوطه مراکشی و بسیاری دیگر، در کتاب ها و سفرنامه های خود زیبایی های آن را ستوده اند و با صفاتی چون « نصف جهان » ، « بهشت ثانی » ، « پل فیروزه » و « درخت پر گل بهشتی » آن را توصیف کرده اند. اصفهان به عنوان خواهرخوانده بسیاری از شهرهای تاریخی جهان همچون شیان ( چین )، کوالالامپور ( مالزی )، فلورانس ( ایتالیا )، سن پترزبورگ ( روسیه )، یاش ( رومانی )، بارسلون ( اسپانیا ) ،ایروان ( ارمنستان )، هاوانا ( کوبا )، فرایبورگ ( آلمان )، شهر کویت ( کویت ) شناخته می شود.

ادامه مطلب ...