فرصتی استثنایی برای ثبت آثار تاریخی اصفهان

با ثبت بلندترین محور تاریخی - فرهنگی جهان

399 اثر تاریخی اصفهان، همزمان ثبت جهانی خواهند شد

با اضافه‌شدن محور طبیعی به محور فرهنگی - تاریخی اصفهان، بلندترین محور فرهنگی - تاریخی - طبیعی جهان به طول 6 کیلومتر با دربرگرفتن حدود 400 اثر تاریخی - فرهنگی به نام ایران در جهان ثبت خواهد شد. به گزارش ایسنا، فرخ زنوزی با بیان این مطلب در خصوص ویژگی آثار تاریخی برای نامزدشدن در فهرست ثبت آثار جهانی یونسکو گفت: «طبق دستورالعمل یونسکو آثار و ابنیه‌ای که برای ثبت در فهرست جهانی نامزد می‌شوند باید از چند وجه کم‌نظیر یا حتی بی‌نظیر باشند؛ در درجه اول باید واجد ارزش‌های تاریخی، اجتماعی، هویتی، فرهنگی و سرزندگی باشند به گونه‌ای که جریان زندگی به طور پیوسته در طول زمان در آنها جاری باشد». مسؤول تهیه طرح تفضیلی محور تاریخی شهر اصفهان ادامه داد: «صرف داشتن ارزش‌های موزه‌ای برای ثبت یک اثر در فهرست جهانی مطرح نیست، بلکه مجموعه بافت‌ها و محورهایی که تاکنون در فهرست جهانی ثبت شده‌اند واجد مجموعه ارزش‌های ذکر شده هستند.»  زنوزی با اشاره به تلاش برای آماده شدن پرونده محور فرهنگی تاریخی اصفهان برای ثبت در فهرست آثار جهانی یونسکو گفت: «محور فرهنگی تاریخی اصفهان در مقایسه با سایر بافت‌ها و محورهای ثبت شده جهانی یک وجه تمایز دارند و آن اضافه شدن محور طبیعی رودخانه زاینده رود به محور تاریخی است که با اضافه شدن محور طبیعی به محور فرهنگی تاریخی اصفهان در واقع بلندترین محور فرهنگی تاریخی طبیعی جهان به طول 6 کیلومتر با قرار گرفتن حدود 400 اثر تاریخی فرهنگی به نام ایران در جهان ثبت خواهد شد.»

وی ادامه داد: «با توجه به گستردگی طول محور و تعدد آثاری که در محدوده محور فرهنگی تاریخی اصفهان قرار دارد ثبت آن به عنوان بلندترین محور تاریخی فرهنگی جهان با 399 ابنیه تاریخی امتیازی بسیار مهم و ارزشمند برای اصفهان و ایران در سطح جهان خواهد بود.»

 زنوزی با اشاره به طول محور تصریح کرد: اگر محور فرهنگی تاریخی اصفهان از دورازه طوقچی تا میدان نقش جهان حدود 1.5 کیلومتر، مجموعه دولتخانه حدود 500 متر از میدان امام حسین(دروازه دولت) در مسیر چهار باغ عباسی به سی سه پل تا جایگاه باغ جهان‌نما (دانشگاه اصفهان ) را  حدود 1.5 کیلومتر در نظر بگیریم و کل مسیرهای ذکر شده را در تداوم هم نگاه کنیم با محوری به طول 6 کیلومتر مواجه خواهیم شد که بلندترین محور تاریخی دنیا است و  شاخص‌ترین آثار آن در محدوده مسجد جامع تا سی‌وسه پل قرار گرفته است .

  وی یکی از ویژگی‌های ممتاز محور فرهنگی تاریخی اصفهان را  قرار گرفتن تعداد کثیری از فضاها و بناهای ارزشمند، کم نظیر و حتی بی‌نظیر چون میدان نقش جهان، دولتخانه صفوی، مجموعه بازار، تخت فولاد و منطقه جلفا عنوان کرد .

مسؤول تهیه طرح تفضیلی ویژه مرکز تاریخی اصفهان با بیان اینکه قرارگرفتن 399 بنا و ساختمان ارزشمند در امتداد یک محور تاریخی فرهنگی به تنهایی یک ویژگی بسیار ارزشمند محسوب می‌شود، تصریح کرد: ذکر این نکته در خصوص محور فرهنگی تاریخی اصفهان حائز اهمیت است که شرط سرزندگی در محور چهارباغ عباسی به گونه‌ای است که پس از گذشت 400 سال این محور همچنان محور اصلی توسعه شهر است و به عنوان یک محور این ویژگی و قدرت کم نظیر را داشته که شهر در طول زمان در امتداد آن توسعه پیدا کند .

 زنوزی افزود: هرچند باغ‌های چهار باغ بالا و چهار باغ عباسی طی زمان تفکیک شده و از بین رفته‌اند اما خود محور این قدرت و ویژگی را داشته تا توسعه شهر در امتداد آن قرار بگیرد و این یکی از برجسته‌ترین دلایلی است که نشان می‌دهد محور فرهنگی تاریخی اصفهان در طول 400 سال تاریخ گذشته شهر، نقش تاثیر گذاری داشته و به واقع واجد شرط حیاط همیشگی بوده است.

مدیر بخش برنامه‌ریزی و طراحی شهری شرکت مهندسان مشاور باوند تصریح کرد: حدود 4 سال قبل این ایده توسط مدیر اسبق سازمان میراث فرهنگی استان اصفهان مطرح شد و پیرو آن دلایل و مستندات مربوط به محور تاریخی فرهنگی اصفهان در سه جلد  شامل مشخصات، شناسنامه بناها و پلان مدیریت محور آماده و خلاصه آن برای دفتر جهانی یونسکو ارسال شد.

زنوزی ادامه داد: پس از بازید اولیه کارشناسان یونسکو و اضافه شدن محور طبیعی رودخانه، محو فرهنگی تاریخی واجد این ارزش شناخته شد تا به عنوان یک اثر جهانی برای ثبت در فهرست جهانی یونسکو کاندیدا شود .

 وی گفت: به دلیل تغییر مدیریت و مسائل دیگر این امر محقق نشد تا اینکه در زمان مدیریت آقای حیدری‌پور ایشان با علاقه موضوع را با همراهی دکتر طالبیان پیگیری کردند تا اسناد مربوطه فراهم و پرونده محور فرهنگی تاریخی اصفهان برای بررسی و ثبت در فهرست آثار جهانی به یونسکو ارسال شود.

زنوی با بیان اینکه در حال حاضر با فشار کاری بسیار زیاد اسناد در حال آماده شدن است، عنوان کرد: مجموعه میراث کار بسیار سنگین و حجیمی را برای محوری که حداقل آثار شاخص آن که باید شناسنامه‌دار به یونسکو معرفی شوند و نزدیک به 200 بنا است در دست دارد، تلاشی که از حدود 8 ماه قبل به صورت جدی با تقسیم کار بین بخش‌های مربوطه آغاز شد و امیدواریم بتوانیم در فرصت باقی مانده آن را تکمیل و تا 25 دی ماه سال جاری پرونده را برای ثبت به یونسکو ارسال نماییم .

 وی ادامه داد: طی دو هفته پایانی مدیریت آقای حیدری‌پور دفتر پایگاه محور تاریخی - فرهنگی اصفهان نیز راه‌اندازی شد تا نیروها به صورت مداوم و با استقرار در این پایگاه فعالیت‌های مورد نظر را انجام دهند.

 زنوزی در خصوص امتیاز ثبت محور فرهنگی تاریخی اصفهان در فهرست آثار جهانی برای میراث ایران گفت: با ثبت محور تاریخی فرهنگی اصفهان از یک سو اعتبار جهانی برای ایران کسب می‌کنیم از سوی دیگر باید مراقبت کنیم که از ارزش‌های محور نه تنها کم نشده بلکه بسیاری از این ارزش‌ها که به اشتباه از بین رفته را دوباره احیاء کنیم با توجه به این موضوع که یونسکو برای حفظ و احیا ارزش‌های تاریخی محور از اداره میراث فرهنگی پشتیبانی‌های مالی خواهد کرد.

مدیر بخش برنامه‌ریزی و طراحی شهری شرکت مهندسان مشاور باوند گفت: به منظور احیاء بخشی از ارزش‌های تاریخی محور هم اکنون تلاش‌هایی در دست اقدام است از جمله آن که با همکاری شهرداری در تلاش هستیم که حداقل تا پایان سال جاری بخشی از چهار باغ عباسی حدفاصل میدان امام حسین تا میدان انقلاب را با اولویت پیاده به یک محور ویژه تبدیل کنیم.