پس از 110 سال

اگر عیسی بن مریم برود

اثر عیسی بهادری را هم با خود می‌برد!

ایران‌نامه- شاهین سپنتا: در صورت اجرای طرح تخریب و نوسازی بیمارستان تاریخی عیسی‌بن‌مریم اصفهان یکی از آثار ارزشمند به یادگار مانده از هنرمند معاصر «عیسی بهادری» نیز برای همیشه از میان خواهد رفت.

این روزها، زمزمه بازسازی کامل بیمارستان عیسی بن مریم اصفهان به گوش می‌رسد و مدیران آن نوید می‌دهند که در آینده ای نه چندان دور آن را به بیمارستانی بزرگ‌تر و مدرن‌تر تبدیل خواهند نمود، اما دوستداران اصفهان بر این باورند که تخریب این بیمارستان، تنها تخریب یک بنای فرسوده نیست بلکه تخریب بخشی از هویت شهر تاریخی اصفهان خواهد بود.

یکی از جلوه‌های ارزشمند و یگانه این بیمارستان که شایسته است از دستبرد حوادث حفظ شود، تزئینات نمای بیرونی آن در نبش خیابان عباس آباد است. این تزئینات کاشی و آجر با ستون‌های سنگی، نمونه‌ای منحصر به فرد از هنر کاشی‌کاری تلفیقی با استفاده از طرح‌های سنتی و مدرن با ترکیب نمادهای ایران باستان و نمادهای مسیحی است که امضای استاد برجسته و هنرمند معاصر «عیسی بهادری» را بر خود دارد.

ساختمان «بیمارستان عیسی بن مریم» مربوط به اواخر دوران قاجار و اوایل دوره پهلوی در اصفهان، خیابان شمس آبادی، نبش خیابان عباس آباد، در تاریخ ۲۲ امردادماه ۱۳۸۴ خورشیدی با شمارهٔ  ثبت ۱۳۱۱۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

دکتر کار اسکاتلندی در سال  1282 خورشیدی به اصفهان آمد و با کمک دولت و افراد محلی اقدام به ساخت یک بیمارستان نمود که در آن زمان «بیمارستان مسیحی» و  امروزه به نام «بیمارستان عیسی بن مریم» شناخته می‌شود. برای این منظور، فردی به نام امین الشریعه، زمین بیمارستان را واقع در محله مستهلک در مجاور خیابان شمس آبادی و نبش خیابان عباس آباد برای انگلیسی‌ها خریداری کرد و از آن زمان ساخت این بیمارستان به دست آنها آغاز شد که ساختمان آن شامل یک بخش مردان، یک سالن کوچک و یک آشپزخانه و رختشوی خانه ساده بود. 

بیمارستان مسیحی، در سال 1284 خورشیدی با راه اندازی بخش زنان توسعه یافت. در آن زمان بیمارستان شامل  دو ساختمان دو طبقه در ضلع شمالی، دو سالن و دو اتاق کوچک بود و بقیه زمین به محیط سبز اختصاص داشت. کل مساحت بیمارستان تقریبا 11 هزار مترمربع و زیر بنای آن 7500 متر مربع  و بقیه فضای سبز  و دو خانه بود که به تدریج در اثر طرح های توسعه بیمارستان و ساخت و سازهای بعدی به شکل امروزی در آمد.

 مردم اصفهان، این بیمارستان را «مریضخانه انگلیسی‌ها» یا «مُرسلین انگلیس» می‌نامیدند که پس از انقلاب 1357 به «بیمارستان عیسی‌بن مریم» تغییر نام یافت و در سال‌های اخیر بخش‌هایی بر آن افزوده شد.

بر سردر قدیمی بیمارستان بر روی کاشی فیروزه‌ای رنگ در زیر نقش صلیب، نام آن «بیمارستان مسیحی» و سال ساخت آن 1282 خورشیدی برابر با 1904 قید شده است. 

       سردر قدیمی بیمارستان مسیحی اصفهان (عیسی بن مریم) که اکنون در دیدرس نیست

در معماری این بیمارستان با استفاده از مصالح بومی، ترکیب زیبایی از آجر و کاشی با بهره‌بری از عناصر معماری ایرانی همچون رواق، سرستون، نورگیر و ... ارائه شده است.  در تزینات تاق‌نمای بیرونی از ترکیب نمادهای ایرانی همچون سرو شیراز و سرو خمره‌ای با صلیب مسیحی در نقوش کاشی‌کاری استفاده شده است.

به نظر می رسد که این کاشی‌کاری که با توجه به طرح آن در اصفهان یگانه است، بین سال های  1315 تا 1345 که استاد عیسی بهادری در اصفهان به عنوان مدیر هنرستان هنرهای زیبا مشغول خدمت بود، ساخته شده است.

                       تصاویری از کاشیکاری نمای بیرونی بیمارستان عیسی بن مریم

                                       امضای استاد بهادری در پایین کاشی‌کاری

استاد عیسی بهادری، خالق کاشی‌کاری نفیس بر نمای بیمارستان عیسی بن مریم اصفهان از شاگردان «کمال‌الملک»، «اسماعیل آشتیانی» و «حسین بهزاد» بود. او در رشته های طراحی نقشه قالی، منبت، موزائیک، کاشی کاری، قلمزنی و غیره طرح‌های نفیسی دارد که همه آنها ابداعی و ابتکاری اند.

وی با وجود آنکه خطاط نبود ولی کاشی دور مسجد جامع عباسی را که قسمتی از آن ریخته بود، بسیار زیبا ترمیم کرد. از دیگر آثار مشهور او، کاشیکاری نمای هنرستان هنرهای زیبای اصفهان، طرح کاشی‌کاری گلدسته حرم امام سوم شیعیان (که آن را بدون دریافت مزد انجام داد)، طراحی گچ‌بری اتاق اصفهانی‌ها در ساختمان موزه تهران را می‌توان نام برد. او توانست بر اساس مبانی هنر ایرانی، همانند ترکیب طرح‌های اسلیمی و ختایی، طرح‌های نوینی را به همراه مضمون‌های فلسفی و عرفانی نقش‌آفرینی کند. وی از سال 1315 تا 1345 به مدت 30 سال سرپرستی هنرستان هنرهای زیبای اصفهان را برعهده داشت. به گفته استاد محمود فرشچیان، «عیسی بهادری در طول تاریخ هنر ایران بزرگترین استاد در زمینه کاشی‌کاری، فرش، مینیاتور و تا حدی نقاشی بود.»

دکتر  احمد رضائیان رئیس فعلی بیمارستان عیسی بن مریم درباره ساخت و سازهای اخیر در بیمارستان و برنامه‌های آینده، طی یک مصاحبه با تارنمای این بیمارستان گفته است: «...فرسودگی شدید بیمارستان با توجه به قدمت 106 ساله آن (زمان مصاحبه) باعث کاهش ارائه خدمت با کیفیت مطلوب به بیماران شده بود، که ما توانستیم با یک حرکت انقلابی در امر ساخت و ساز، با احیاء بخش های فرسوده، شروع به ساخت بیمارستان پشتیبان که در قسمت عقب بیمارستان کنونی وجود دارد و نزدیک به 25 سال، ساخت آن به تعویق افتاده بود،نموده ... در چند سال آینده نیز این بیمارستان به صورت کامل بازسازی می‌گردد ...»

سخنان مدیر بیمارستان عیسی بن مریم نشان می‌دهد که او برای هویت تاریخی این بیمارستان اعتباری قائل نیست اما نباید فراموش کنیم افزون بر ارزش های تاریخی و معماری بنای بیمارستان، تزئیتان نمای بیرونی این بیمارستان در نبش خیابان عباس آباد با امضای استاد بهادری نمونه‌ای یگانه از هنر کاشی‌کاری است که با ترکیب نمادهای ایران باستان و نمادهای مسیحی ، یکی از آثار ابتکاری این هنرمند برجسته به شمار می‌رود.

           ساخت بخش‌های جدید- ساختمان تاریخی در پشت بنای درحال ساخت قرار دارد

                        بخش‌های در حال ساخت در حریم کلیسای لوقا قرار دارد

                        بخش‌هایی از کاشی‌کاری آسیب دیده و به مرمت نیاز دارد

                            نقاشی ناشیانه روی دریچه چهره زشتی ایجاد کرده

                         جای صلیب‌های بالای سروها یک قطعه کاشی قرار داده اند

این اثر ارزشمند در حال حاضر در برخی قسمت‌ها دچار ترک خوردگی و تخریب شده و دخالت‌هایی نیز با نصب دریچه و نقاشی ناشیانه روی آن، در این اثر انجام شده و تعدادی از صلیب‌های طرح نیز کنده و به جای آنها یک کاشی ساده نصب شده است.

پس، اگر قرار شود که هرگونه فعالیت نوسازی یا بازسازی در این بیمارستان انجام شود باید مراقب باشیم که به نمای کاشی‌کاری اثر استاد بهادری آسیبی وارد نشود و حتی اگر قرار باشد که از رهگذر این ساخت و سازها آسیبی ببیند، بهتر است که زیر نظر سازمان میراث فرهنگی، این اثر از این محل برچیده و به مکان مناسب دیگری منتقل شود.

تاریخچه ساخت بیمارستان عیسی بن مریم:

در اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی، پزشکان اروپایی همراه با گروه‌های مذهبی برای ساخت بیمارستان و تبلیغ مذهبی به ایران آمدند. دکتر هورنل (Hoernele) از پزشکان مذهبی اسکاتلند در سال 1258 خورشیدی به ایران آمد و سازمان هیات پزشکی (Medical Misson) را در ایران بنیاد نهاد و نخستین بیمارستان این سازمان در جلفای اصفهان تاسیس شد. پس از بازگشت هورنل به اسکاتلند، این بیمارستان به مدت سه سال بی سرپرست بود، تا این که دکتر دونالد کار (Dr. Donald Carr) در سال 1273 خورشیدی به ایران آمد و به دستور وی و با همکاری دوشیزه مری برد(Miss Mary Bird)  دو درمانگاه در اصفهان گشایش یافت اما فعالیت آنها با مخالفت مقامات محلی روبرو شد. سپس در محله جویباره اصفهان که برخی از ساکنان آن یهودی بودند، درمانگاه دیگری باز شد که آن هم به زودی تعطیل شد. تا آن که سرانجام دولت با فعالیت این مراکز موافقت کرد. در سال 1276 خورشیدی  نخستین بیمارستان زنان در ایران به ریاست خانم دکتر املینا استوارت  Emmelina Stuvart  در اصفهان ایجاد شد.

                     خانم دکتر املینا استوارت رئیس نخستین بیمارستان زنان در ایران

دکتر کار نیز در سال 1281 خورشیدی خانه خود را در محله جلفای اصفهان به درمانگاه تبدیل کرد و سال بعد ( 1282 خورشیدی) با کمک دولت و افراد محلی اقدام به ساخت یک بیمارستان نمود که در آن زمان «بیمارستان مسیحی» و  امروزه به نام «بیمارستان عیسی بن مریم» شناخته می‌شود. برای این منظور، فردی به نام امین الشریعه، زمین بیمارستان را واقع در محله مستهلک در مجاور خیابان شمس آبادی و نبش خیابان عباس آباد برای انگلیسی‌ها خریداری کرد و از آن زمان ساخت این بیمارستان به دست آنها آغاز شد که ساختمان آن شامل یک بخش مردان، یک سالن کوچک و یک آشپزخانه و رختشوی خانه ساده بود. 

بیمارستان مسیحی، در سال 1284 خورشیدی با راه اندازی بخش زنان توسعه یافت. در آن زمان بیمارستان شامل  دو ساختمان دو طبقه در ضلع شمالی، دو سالن و دو اتاق کوچک بود و بقیه زمین به محیط سبز اختصاص داشت. کل مساحت بیمارستان تقریبا 11 هزار مترمربع و زیر بنای آن 7500 متر مربع  و بقیه فضای سبز  و دو خانه بود که به تدریج در اثر طرح های توسعه بیمارستان و ساخت و سازهای بعدی به شکل امروزی در آمد.

 مردم اصفهان، این بیمارستان را «مریضخانه انگلیسی‌ها» یا «مُرسلین انگلیس» می‌نامیدند که پس از انقلاب 1357 به «بیمارستان عیسی بن مریم» تغییر نام یافت و در سال‌های اخیر بخش‌هایی بر آن افزوده شد.

در هنگام عملیات ساخت و ساز بیمارستان یک کلیسا و کمی پایین‌تر از آن یک ساختمان برای دایره اسقفی نیز ساخته شد و در سال 1287 خورشیدی  (1909میلادی) احداث آن به پایان رسید و دایره اسقفی اداره آن را بر عهده گرفت.

بر سردر قدیمی بیمارستان بر روی کاشی لاجوردی در زیر نقش صلیب، نام آن «بیمارستان مسیحی» و سال ساخت آن 1282 خورشیدی برابر با 1904 قید شده است.  

ساختمان «بیمارستان عیسی بن مریم» مربوط به اواخر دوران قاجار و اوایل دوره پهلوی در اصفهان، خیابان شمس آبادی، نبش خیابان عباس آباد، در تاریخ ۲۲ امردادماه ۱۳۸۴ خورشیدی با شمارهٔ  ثبت ۱۳۱۱۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

                نمای بیرونی بیمارستان عیسی بن مریم با بخش فاقد ارزش تاریخی

تاریخچه فعالیت‌های پزشکی در بیمارستان عیسی بن مریم:

نخستین پزشک این بیمارستان «دکتر کار» بود که به همراه  «دکتر سرابل» و «دکتر شافتر» در این بیمارستان خدمت کردند.

یکی از بهترین پزشکان این بیمارستان «دکتر ارﻳﻚ ﺑﻠﯿﻚ واﻳﻠﺪ» (Eric Blake Wild) بود. وی افزون بر این که رئیس بیمارستان بود اعمال جراحی را نیز انجام می داد. اگرچه این بیمارستان توسط مبلغین مسیحی اداره می‌شد اما دکتر وایلد موفق شده بود، پشتیبانی افراد خیرخواه غیرمسیحی را نیز برای انجام امور درمانی خیرخواهانه جلب نماید و این در آن زمان کار بزرگی بود.

بازدید رسمی از بیمارستان مسیحی اصفهان در زمان پهلوی

عکسی منتشر نشده از آرشیو شخصی آقای علیخان‌پور

دکتر وایلد )ارﻳﻚ ﺑﻠﯿﻚ واﻳﻠﺪ (رئیس و جراح بیمارستان 

با روپوش سفید در میانه تصویر دیده می‌شود.

برای نمونه به استناد یک وقف‌نامه، ﺣﺎج ﻣﮫﺪى ﺑﻨﺎن الشریعه، ﺳﻪ داﻧﮓ از ﺷﺶ داﻧﮓ ﻗﺮﻳﻪ ورﻧﺎﺗﺨﻮر ﺑﺎ ﺣﻖ شرب ﺗﺎﺑﻌﻪ از رودﺧﺎﻧﻪ زاﻳﻨﺪه رود و ﺗﻤﺎمی ﺷﺶ داﻧﮓ ﻗﻠﻌﻪ اﺧﺘﺼﺎﺻﻰ آن در دھﺴﺘﺎن آﺷﯿﺎن ﻟﻨﺠﺎن را وقف بیمارستان مسیحی اصفهان ( ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﻣﺮﻳﺾ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺮﺳﻠﯿﻦ ) می‌کند تا عواید آن جهت "ﻣﺤﺘﺎجﺗﺮﻳﻦ ﻣﺮدم ﺑﯿﻤﺎرى ﻛﻪ ﺑﺮاى ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ ﺑﯿﻤﺎرى ﺧﻮد در ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﺴﯿﺤﻰ اﺻﻔﮫﺎن واﻗﻌﻪ در ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﮫﻨﺎز ﭘﮫﻠﻮى، کوی شمس‌آباد بستری می گردند و مدیر ﻣﺴﺆول ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻧﺎﻣﺒﺮده، اﺣﺘﯿﺎج و ﺑﯿﻨﻮاﻳﻰ آﻧﮫﺎ را ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﺪ"، صرف شود.

                       وقف‌نامه حاج مهدی بنان برای بیمارستان مسیحی اصفهان

در آن زمان این بیمارستان دارای بخش‌های کودکان ( 15 تخت) مامایی و زنان ( 16 تخت) خصوصی زنان و مردان (20 تخت) عمومی زنان و مردان ( 20 تخت) و چشم پزشکی ( 18 تخت) بود.

این بیمارستان توسط سه پزشک خارجی ( دو مرد و یک زن)  و چند پزشک ایرانی و  سه ماما در زایشگاه به صورت شبانه‌رزی اداره می‌شد. خدمات پاراکلینیکی مرکز، شامل رادیولوژی، فیزیوتراپی، آزمایشگاه  و داروخانه مخصوص بیماران بستری بود.

آموزشگاه بهیاری و خوابگاه بیمارستان نیز هرساله تعداد هشت دختر و چهار پسر  را جهت بهیاری با آزمون ورودی می‌پذیرفت. مسئولان پرستاری به ترتیب خانم «میس میلرز» و «خانم برک» بودند. در آن زمان این بیمارستان به صورت خصوصی اداره می شد و وابسته با دانشگاه یا بهداری نبود.

             دکتر توماس ( Dr.Ian Thomas ) یکی از مدیران بیمارستان مسیحی اصفهان

                             سوفیا باغدامیان، پرستار بیمارستان مسیحی اصفهان

                               که به همراه دکتر توماس در حادثه رانندگی درگذشت

                                   جمعی از کارکنان بیمارستان مسیحی اصفهان،

 تصویر عیسی خداوردیان مدیر داخلی بیمارستان و از فعالان مدنی در میانه تصویر دیده می شود.

سپس «دکتر فروغی» که دانش‌آموخته آلمان بود، بخش چشم‌پزشکی این بیمارستان را فعال نمود و همه اعمال جراحی چشم را در این بیمارستان برعهده گرفت. وی هر هفته جهت معاینه بیماران به روستاهای اطراف اصفهان از جمله ورنامخواست، مهیار و ... می‌رفت و اکیپ سیار بیمارستان اعم از پرستار و پزشک نیز او را همراهی می کردند.

همه ساله چند نفر از نیروهای بیمارستان که فعالیت چشم‌گیری داشتند، از طرف بیمارستان بورسیه می‌شدند و برای آموزش دوره‌های علمی به خارج از کشور فرستاده می‌شدند تا پس از بازگشت به میهن بهتر بتوانند به مردم خدمت کنند.

درمانگان بیمارستان نیز همه روزه فعال بود و به پذیرش بیماران از همه اقشار جامعه به ویژه افراد بی‌بضاعت مشغول بود و در صورت نیاز آنها را به بخش‌های مختل بیمارستان انتقال می‌دادند و به افراد محروم از کمک هزینه درمانی نیز برخوردار می شدند.

در حال حاضر این بیمارستان دارای گروه های تخصصی ارتوپدی، چشم پزشکی، جراحی عمومی، زنان و مامائی، گوش و حلق و بینی، جراحی فک و صورت، ارولوژی، داخلی اعصاب، قلب و عروق، داخلی، عفونی، کودکان، زنان و مامائی و دارای بخش های زایشگاه و مامایی، بخش زنان و مامائی، بخش ویژه، CCU و ICU و NICU ، اتاق‌های عمل، داخلی و جراحی مردان، داخلی و جراحی زنان، و اطفال می باشد.

 دکتر  احمد رضائیان رئیس فعلی بیمارستان عیسی بن مریم درباره ساخت و سازهای اخیر در بیمارستان و برنامه‌های آینده، طی یک مصاحبه می‌گوید:  «...فرسودگی شدید بیمارستان با توجه به قدمت 106 ساله آن ( زمان مصاحبه) باعث کاهش ارائه خدمت با کیفیت مطلوب به بیماران شده بود، که ما توانستیم با یک حرکت انقلابی در امر ساخت و ساز، با احیاء بخش های فرسوده، شروع به ساخت بیمارستان پشتیبان که در قسمت عقب بیمارستان کنونی وجود دارد و نزدیک به 25 سال، ساخت آن به تعویق افتاده بود،نموده ... در چند سال آینده نیز این بیمارستان بصورت کامل بازسازی می‌گردد ...»

نگاهی به زندگی و آثار استاد بهادری:

زنده‌یاد استاد «عیسی بهادری« فرزند «موسی‌خان» در در روز جمعه ۲۲ دی‌ماه سال ۱۲۸۴ هجری‌شمسی سال 1284 شمسی در یکی از بخش‌های شهرستان اراک به نام بزچللو در مزرعه خانوادگی به نام آقچه کهریز متولد شد. وی با آن که در کودکی، بینایی یکی از چشمانش را در حادثه سقوط در جوی آب، از دست داد ولی تحصیلات متداول را در زادگاهش و شهر اراک به پایان رساند و سپس به تهران رفت و در مدرسه صنایع مستظرفه زیر نظر کمال الملک به هنرآموزی مشغول شد. در این دوران مبانی نقاشی و طبیعت‌سازی را نزد استاد اسماعیل آشتیانی فرا گرفت و از استاد حسین بهزاد نیز آموزه‌های ارزشمندی آموخت.

                                                   استاد عیسی بهادری

از آنجا که وی تشنه فراگیری هنرهای ملی بود، در هر فرصتی به اصفهان می رفت و ساعتهای متمادی به نسخه‌برداری از روی آثار گچیری و نقاشی‌های بناهای تاریخی اصفهان می‌پرداخت. بهادری پس از به پایان رساندن هنرستان به استخدام اداره هنرهای زیبای تهران درآمد و در آنجا ضمن تدریس به آفرینش نقشه‌های فرش مشغول شد.

چون عشق و علاقه بهادری متوجه اصفهان بود، در سال 1315 سرپرستی هنرستان هنرهای زیبای تازه گشایش یافته اصفهان را پذیرفت و در دی ماه همان سال رشته نقاشی زیر نظر او به رشته‌های قبلی افزوده شد و وضعیت هنرستان روز به روز بهتر شد.

وی برای پی ریزی و گسترش این هنرستان زحمات بسیاری کشید و در مدت 30 سال مدیریت او، این هنرستان به یکی از پایگاه‌های پاسداشت و زنده نگهداشتن هنرهای ایرانی تبدیل شد.

بهادری در خلق نقشه های ابتکاری فرش مهارتی استثنایی داشت. فرش بشریت او همراه با چند اثر ممتاز دیگر در موزه هنرهای ملی و همچنین موزه هنرهای زیبای اصفهان موجود است. وی نقاشی چیره دست بود. تابلوهایی که از آثار هنری اصفهان ساخته بسیار زیباست. یکی از تابلوهای او به نام مجلس ابن سینا در موزه لوور پاریس است. از ابتکارات قابل توجه او استفاده هنرمندانه از طرحهای گل و برگ و پرنده به جای اشکال هندسی بر روی میزهای خاتم است. وی با وجود آنکه خطاط نبود ولی کاشی دور مسجد جامع عباسی را که قسمتی از آن ریخته بود، بسیار زیبا ترمیم کرد. از دیگر آثار مشهور او، کاشیکاری نمای هنرستان هنرهای زیبای اصفهان، طرح کاشی‌کاری گلدسته حرم امام سوم شیعیان (که آن را بدون دریافت مزد انجام داد)، طراحی گچبری اتاق اصفهانی‌ها در ساختمان موزه تهران، تابلو فرش «بشریت» که از کارهای معروف او است و در موزه هنرهای زیبای اصفهان نگهداری می‌شود، تابلوی «مجلس ابن سینا» که در موزه لوور پاریس نگهداری می‌شود، تابلوی «تولد انسان» که در موزه هنرهای ملی موجود است .او در کلیه رشته های منبت، موزائیک، کاشی زری، قلمزنی و غیره طرح‌های نفیسی دارد که کلیه آنها ابداعی و ابتکاری اند.

 وی در طول عمر خود به دریافت نشانهای هنری همچون دیپلم افتخار «لژیون دونور»، مدال طلای نمایشگاه جهانی بروکسل و همچنین نشان علم و هنر فرانسه نائل آمد.

استاد بهادری، در بین طراحان و نقش‌گران فرش در تمام ایران و به اعتقاد غالب صاحب‌نظران، هنرمند یگانه‌ای است که حقی غیر قابل انکار بر هنرهای سنتی ایران، به ویژه قالی دارد. وی نه تنها با اداره و توسعه هنرستان هنرهای زیبای اصفهان که 30 سال ریاست آن را داشت موجب گسترش هنرهای سنتی شد، بلکه تنها کسی است که آموزش طراحی و نقشه کشی و بافت فرش را به روش علمی و منظم در طی مدتی طولانی هدف کار خود قرار داد. عیسی بهادری خالق نقشه فرش‌های جاودانی بشریت، شکار چرخ و ستاره دریایی، تنازع بقا، تشعیر و پروانه‌ها است که فرش «شکار چرخ» زیر نظر استاد «غلامعلی صفدر زاده حقیقی» در کارگاه قالی‌بافی هنرستان هنرهای زیبای اصفهان بافته شد.

بهادری، استاد بزرگی بود که با استفاده هنرمندانه از آموخته های خود در مدرسه کمال الملک (آناتومی و طبیعت) و هنر سنتی اصفهان، به طرزی حیرت آور از طرح و رنگ‌های سنتی در فرش استفاده کرد و با قدرت تخیل بی مانند و قلم ماهرانه خود برای اولین بار مفاهیمی عرفانی و نمادین را در پیچش گل‌ها و برگ‌ها و موتیف‌های سنتی پیاده کرد.

فرش بشریت، شاهکار زیبایی است که فلسفه حیات تداوم زندگی را در قالب بدن مردی و زنی و بچه‌ای، رویاگونه نشان داده است. در این فرش ترکیب فلسفه و فن علمی و تسلط بر عناصر سنتی را در حد عالی می‌توان مشاهده کرد. بیشتر صاحبنظران در مینیاتور و نقش قالی، در استادی عیسی بهادری هم‌سخن هستند. وی انسانی هنر دوست و جدی بود که با وجود برخی اتهامات نظیر قدرت‌طلبی و مقام‌خواهی، مدت سی سال ریاست هنرستان هنرهای زیبای اصفهان را بر هر پست و مقام دیگری ترجیح داد.

وی مبتکر طرح‌های گل، برگ و پرنده به جای اشکال هندسی بر روی خاتم می‌باشد. او توانست بر اساس مبانی هنر ایرانی، همانند ترکیب طرح‌های اسلیمی و ختایی، طرح‌های نوینی را به همراه مضمون‌های فلسفی و عرفانی نقش‌آفرینی کند. وی در سال ۱۳۳۸ برای نخستین بار پرتره بافی را به شیوه نقاشی اجرا نمود.

 علاوه بر این ویژگی‌های هنری و تخصصی، والاترین ویژگی او ایجاد رغبت در شاگردان، بیان گیرا و جذاب و ایجاد شور و شوق در شاگردان بود و در نتیجه، توانست شاگردان فراوانی تربیت نماید که از شاگردان برجسته وی رضا ابوعطا، جواد رستم‌شیرازی، محمود فرشچیان، عباسعلی پورصفا، امیرهوشنگ جزی‌زاده، احمد دادخواه و سید مصطفی هجرتی را می‌توان نام برد که امروز آثار هر یک از آنها زینت بخش موزه‌های جهان است. به گفته فرشچیان، «عیسی بهادری در طول تاریخ هنر ایران بزرگترین استاد در زمینه کاشی‌کاری، فرش، مینیاتور و تا حدی نقاشی بود.»

عیسی بهادری در سال 1345، پس از 30 سال با مقام بالاتری (مدیر کلی صنایع اصفهان) از سرپرستی هنرستان کنار رفت و از آنجا که مقام اداری مورد علاقه او نبود پس از دو سال خود را بازنشسته نمود. 

وی که در اواخر عمر بر روی ویلچر زندگی می کرد، برای مداوا به فرانسه رفت و سال‌های آخر عمر را در پاریس زندگی کرد تا این که در سال ۱۳۶۵ درگذشت و پیکرش در گورستان پرلاشز پاریس به خاک سپرده شد. روانش شاد باد.      

استفاده از طرح‌های کاشی‌کاری بیمارستان عیسی بن مریم برای تزئین روی جلد کتاب

طرح روی جلد کتاب از وحید شریفی

سپاس‌گزاری:

از دوستان گرامی استاد عباسعلی پورصفا، مهندس لیلا پهلوان زاده، مهندس پگاه دالوند، مهندس محمد آقاجانی، آقای هوشنگ مظاهری، دکتر فرزاد رفیعی، مهندس آرش ایرجی، و آقای مسعود علیخان‌پور که در انجام این پژوهش یاری‌رسان بودند، صمیمانه سپاسگزارم.