پیشنهاد مردم برای واحد پول ملی چیست؟
پیشنهاد واژه « دارا » برای واحد پول ملی
ایران‌نامه – شاهین سپنتا: بانک مرکزی ایران برای انتخاب واحد پول ملی کشور پس از حدف صفرها، یک سایت برای نظرسنجی راه‌اندازی کرده است. در این سایت نام‌هایی مانند ریال، تومان، پارسی، دریک به نظرسنجی گذاشته شده‌اند و شهروندان می‌توانند به آن‌ها رای دهند. البته بجز این چهار نام، در همان صفحه افراد می‌توانند نام‌های پیشنهادی خود را نیز وارد نمایند. به گفته مدیران این بانک، نام‌های پیشنهادی از سوی مردم تاکنون پارسه، پارس، نور و دریک بوده است. بانک مرکزی اعلام کرده است که از میان نام‌های پیشنهادی، با نظر مجلس یک نام به عنوان واحد اصلی پول کشور و نام دیگر به عنوان واحد کسر پول که اکنون از اعتبار افتاده، انتخاب خواهد شد.
ریشه یابی نام واحد پول ملی در گذشته و حال:
اکنون نام واحد رسمی پول ایران «ریال» و معادل 100 دینار است و هر 10 ریال، به صورت غیر رسمی یک تومان نامیده می‌شود اما در عمل چندین سال است که سکه های یک ریالی و حتا ده ریالی از گردونه خارج شده‌اند و در حقیقت واحد پول رایج در کشور بین مردم «تومان» و در محاسبات بانکی « ریال» است.
سال‌ها پیش، ایران‌شناس نامور استاد ابراهیم پورداود، در پژوهشی که درباره نام واحد پول ایران انجام داد و در کتاب «هرمزد نامه» منتشر شد، به نکات قابل توجهی در این مورد اشاره نمود که خلاصه آن‌ها به شرح زیر است:
1- واژه «ریال» که در 27 اسفندماه 1308خورشیدی به طور رسمی به عنوان واحد پول ایران انتخاب شد، واژه‌ای بیگانه و با ریشه اسپانیایی «رئال» به معنی «شاهی» است که با ورود اسپانیایی‌ها و پرتغالی‌ها در دوره صفوی به ایران وارد شد.
2- پیش از «ریال»، از«قِران» به عنوان واحد پول ایران نام برده می‌شد که آن هم واژه ای بیگانه و عربی بود.
3- «تومان» یا «تومن» واژه‌ای مغولی و بازمانده تجاوز مغول‌ها به ایران است.
4- یونانیان، نام سکه طلا در زمان داریوش بزرگ هخامنشی را چون منسوب به داریوش بود به یونانی «دریکوس» (Dreikos) یا «داریک» یا «دریک» به معنی «داریوشی» یا «دارایی» می‌نامیدند. اهمیت سکه‌های داریک یا داریوشی در این بود که برای نخستین بار در تاریخ سکه، همگی یک اندازه، یک شکل و یک عیار بودند و در همه جای جهان دارای ارزش و اعتبار یکسان بودند. (البته برخی پژوهشگران بر این باورند که واژه دریک dareikós ، به نام داریوش ربطی ندارد، بلکه همان واژه زر فارسی است که در پارسی باستان به صورت دَرَنیَه/ زَرَنیَه وجود داشته است. در دانشنامه ایرانیکا ریشه واژه دریک، دری یا زری به معنی زرین آمده است)
5- واحد پول رایج در دوران هخامنشی «کرشه» Karshe نام داشت و شایسته بود که این واژه را بجای ریال برمی‌گزیدند.
6- سکه‌های نقره در دوره هخامنشی «شِکِل»Shekel نام داشت که یک دهم «کرشه» بود و واژه « شِکل» نیز از زبان‌های سامی وارد زبان ما شده است.
7- دانک ( Danak) در پهلوی همان «دانا» در اوستایی، واژه‌ای شایسته برای نام اجزای واحد پول به زبان فارسی است که به معنی «دانه» می‌باشد و در نوشته‌های پهلوی و متون فارسی به معنی اجزای پول به کار رفته است.
8- دینار که دیرگاهی نامی برای سکه زر در ایران بوده است و تا آخر دوره قاجار هم نام کوچک‌ترین واحد پول ایران و از اجزای قران بود، در اصل از واژه یونانی «دناریوس» برگرفته شده است.
9- واژه « درهم» یا «درم» نیز که نامی برای سکه نقره بوده است از واژه یونانی «دراخمه» گرفته شده است. این نام پیش و پس از اسلام در ایران برای واحد پول به کار می‌رفته است.(برخی این واژه را هم ریشه با دریک می دانند)
10- واژه‌های «فلوس» و «پشیز» نیز ریشه فارسی ندارند.
نگاهی به نام‌های پیشنهادی:
افزون بر پیشنهاد نام‌های دریک، پارسه، پارس، پارسی، و نور از سوی مردم، برخی هم به تقلید از واحد پول تاجیکستان که «سامانی» نام گرفته (منسوب به دودمان سامانیان)، واژه «ساسانی» را به عنوان نام واحد پول ملی پیشنهاد داده‌اند (منسوب به ساسانیان).
برخی دیگر هم به تقلید از «افغانی» واحد پول افغانستان، نام «ایرانی» را پیشنهاد داده‌اند که جناحی در حاکمیت این پیشنهاد را تلاشی از سوی جناح موسوم به «جریان انحرافی» در راستای توسعه «مکتب ایرانی» دانسته است.
نام‌های «بهار» و «آزادی» که در ترکیب نام سکه «بهار آزادی» به کار می‌رود نیز به عنوان نام‌های واحد پول ملی پیشنهاد شده‌اند.
واژه «بهمن» نیز به نشانه بهمن 57 و همچنین به معنی «اندیشه نیک» از دیگر پیشنهادها برای نام واحد پول ملی بوده است.
« دارا »، واژه پیشنهادی نگارنده به عنوان نام واحد پول ملی:
این نگارنده براین باور است که وضعیت بیمارگونه اقتصاد ایران با تغییر نام واحد پول و حذف صفرها درمان نخواهد شد با این حال اکنون که بحث تغییر نام واحد پول جدی شده است، واژه « دارا » را به عنوان نامی برای واحد پول ملی پیشنهاد می‌کند.
«دارا» یادآور نام داریوش هخامنشی خواهد. برای واژه « دارا» همچنین معانی «دارنده»، «ثروتمند»، و «خدای بزرگ» نیز در واژه‌نامه‌ها آمده است.
ویژگی‌های این نام پیشنهادی، فارسی بودن، ساده بودن برای گفتن و نوشتن به حروف فارسی و لاتین (DARA)، داشتن معنای خوب، و نزدیک به واژه «دارایی» به معنی مال و خواسته می‌باشد. «دارا»، چنانکه گفته شد همچنین یادآور نام داریوش هخامنشی است که برای نخستین بار در زمان او سکه‌هایی یک اندازه، یک شکل و یک عیار به نام «دریک» ضرب شد که در همه جای جهان دارای ارزش و اعتبار یکسان بودند. (توضیح: داریوش = دارَیَه وَهو = دارنده وَهی یا بَهی یا نیکی)
این نگارنده برای اجزای پول نیز واژه فارسی «دانک» یا همان «دانه» را که مورد تایید استاد پورداوود نیز بوده، پیشنهاد می‌کند که به خوبی تداعی کننده اجزاء واحد پول نیز هست. برای مثال هر «یک دارا» که واحد پول پیشنهادی است شامل « 10 دانه » خواهد بود.
پیشنهاد نماد برای دارا به عنوان واحد پول ملی:
واحد پول بسیاری از کشورها دارای نمادهایی ساده و گویاست. این نگارنده، نشانه زیر را به عنوان نماد « دارا » به عنوان واحد پول پیشنهاد می‌کند. این نماد از نظر گرافیکی تداعی کننده حروف ( دا ) دو حرف اول « دارا » به فارسی و همچنین حرفD لاتین حرف اول واژه DARA است. این نماد ساده و گویا می‌باشد و نوشتن آن با دست روی کاغذ نیز آسان است.
اگر شما نیز با پیشنهاد نمودن دارا به عنوان نام واحد پول ملی موافق هستید، می توانید در بخش نظرسنجی این نشانی http://reform.cbi.ir/ این پیشنهاد را مطرح نمایید.