با این همه " عباس حاج رسولی ها " رئیس فعلی شورای شهر اصفهان در تاریخ 27/ 6/ 87  در گفت وگویی با ایسنا با صراحت و برخلاف مصوبه شورای عالی ترافیک گفت: « مصوبه‌ شورای عالی ترافیک مشخص کرده است که مترو به سمت خیابان شمس‌آبادی، یعنی غرب خیابان چهارباغ حرکت کند؛ ولی منظور این نیست که به خیابان شمس‌آبادی وارد شود. »

پس از این اظهارات ، در همین مورد ، سیاوش صابری مدیرکل دفتر حفظ و احیای بناها و محوطه‌های تاریخی در تاریخ 14/ 7/ 87 به خبرگزاری ایسنا گفت : « عبور مترو از چهارباغ عباسی در هیچ‌یک از مراجع سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تأیید و تصویب نشده است؛ ولی متأسفانه در نقشه‌هایی که پس از درخواست‌ها، مکاتبه‌ها و خواهش‌های زیاد و سرانجام حضور در محل برای گرفتن مدارک به‌دلیل عدم پاسخگویی به سیستم استان اصفهان ملاحظه شدند ، روند انجام‌شده درباره‌ مترو با مصوبه‌ شورای عالی ترافیک به هیچ عنوان سنخیت ندارد.»

 همچنین، فریبرز دولت‌آبادی معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در گفت‌وگو با ایسنا به تاریخ 7/7/87  گفت: « در سفری که روز گذشته به اصفهان داشتیم، نقشه‌ها را گرفتیم. به‌نظر می‌رسد که نقشه‌های مترو اصفهان با مصوبه‌ شورای عالی ترافیک مغایرت دارند.»

2-    پنهان کاری ها و پرده پوشی ها :

 مهرداد کیهان‌فر، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اصفهان در تاریخ 6/7/ 87  در گفت و گویی با ایسنا درباره پرده پوشی های مسئولان مترو  اصفهان از طرح های در دست اجرا و ممانعت از بازدید پروژه گفت :  این سازمان چند بار در خواست بازدید از مسیر مترو را داشته ، ولی مسئولان قطار شهری اعلام می کردند که دستگاه خراب است و کار در دروازه دولت متوقف است در حالی که بنا برشنیده ها گویا در این مدت به کار خود ادامه می دادند. وی با اشاره به گذشت حدود یک سال از آخرین بازدید مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از مترو اصفهان ، ادامه داد: از مسئولان قطار شهری ارائه نقشه و مشخصات را درخواست کردیم که آن ها را به ما ندادند. چگونه وقتی قرار است، یک قطار زیرزمینی شهری در منطقه‌ای ساخته شود، بدون مشخصات روی آن می‌توان کار کرد و حتا اعلام می‌شود که اصلا طرحی در این زمینه وجود ندارد؟ اگر این عملیات، نقشه و مشخصات فنی داشت، چند گروه علمی و فنی آن را بررسی می‌کردند که مشخصات تونل از لحاظ فنی چیست و ارتعاشات و دیگر مسایل آن بررسی می‌شدند. در کشورهای دیگر برای به انجام رساندن یک طرح چند سال روی آن کار می‌شود و در مدت کوتاهی اجرا می‌شود. در بحث‌های فنی، مسایل متعدد و آیتم‌های مختلفی برای پاسخ به یک مسأله وجود دارند، باید نخست مشخصات فنی آن در مراجع علمی بررسی شوند و اگر مشخصات فنی درست نباشند و بررسی‌های لازم انجام نشده باشند، در صورتی که کوچک‌ترین مسأله‌ای برای بناها پیش آید، آقایان چگونه می‌خواهند جوابگو باشند؟ در قضیه‌ مترو اصفهان نیز نخست باید این ملاحظات انجام می‌شدند، درحالی‌که وقتی از مسؤولان قطار شهری نقشه‌ کتبی عبور مترو را می‌خواهیم، آن‌ها اعلام می‌کنند، هنوز نقشه آماده نشده است یا تأخیر دارد. به عقیده‌ من، با این قایم‌موشک بازی‌ها نمی‌توان کار به جایی برد و به نفع کسی نیست، خیلی ساده‌تر از این وضعیت می‌توان کار را انجام داد.

در مورد همین پنهان کاری ها ، سیاوش صابری مدیرکل دفتر حفظ و احیای بناها و محوطه‌های تاریخی در تاریخ 14/7/87  به خبرگزاری ایسنا گفت : عبور مترو از چهارباغ عباسی در هیچ‌یک از مراجع سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تأیید و تصویب نشده است؛ ولی متأسفانه در نقشه‌هایی که پس از درخواست‌ها، مکاتبه‌ها و خواهش‌های زیاد و سرانجام حضور در محل برای گرفتن مدارک به‌دلیل عدم پاسخگویی به سیستم استان اصفهان ملاحظه شدند، روند انجام‌شده درباره‌ی مترو با مصوبه‌ی شورای عالی ترافیک به هیچ عنوان سنخیت ندارد.  صابری اظهار کرد: مکاتبه‌های متعددی با ما شده بود، مبنی بر این‌که اساسا نقشه‌ای برای این پروژه تهیه نشده، اگر این‌گونه باشد جای تعجب است که چگونه بدون تهیه‌ی نقشه این کار اجرایی شده است.

3-         بی برنامگی در خرید لوکومتیوها :

مهرداد کیهان‌فر، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اصفهان در تاریخ 6/7/87  در گفت و گویی با ایسنا گفت: باید فرمول‌ها بررسی و مشخص شود که اگر قطار از تونل مترو رد شود، چه وضعیتی پیش می‌آید. باید به این نکته توجه داشت که مشخصات قطارهای مختلف و سرعت آن‌ها متفاوت است و هریک تأثیراتی جداگانه دارند. درحالی‌که تازه آن‌ها قصد خرید قطار را دارند، اگر از قبل نوع قطار مشخص بود، شاید میراث فرهنگی راحت‌تر می‌توانست در این زمینه پاسخگو باشد که چه تمهیداتی باید اندیشیده شوند. درحالی‌که آن‌ها نازل‌ترین روش را انتخاب کرده‌اند.

در همین مورد، سیاوش صابری مدیرکل دفتر حفظ و احیای بناها و محوطه‌های تاریخی در تاریخ14/7/87  به خبرگزاری ایسنا گفت :  به‌لحاظ شهرسازی مسلما انجام پروژه‌ی مترو، حمل‌و نقل شهری را سبک می‌کند؛ ولی این‌که چه آسیبی به اثر تاریخی می‌زند، باید سنجیده شود. هم‌چنین ابتدا فاصله، مشخصات فنی و اجرایی، ویژگی لوکوموتیوها، مسایل حرکت جمعیت، انتقال و جابه‌جایی‌ها در این محدوده‌ تاریخی باید سنجیده شوند، سپس اقدام به اجرای آن‌ها کرد.

4- سخنان ضد و نقیض  مسئولان میراث فرهنگی اصفهان:

به گزارش روزنامه کیهان در تاریخ 9 آبان 86 ، سعید بکتاش ، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان اظهار داشت: ورود متروی اصفهان به چهارباغ عباسی حتی یک متر ممنوع است. وی در این مورد افزود: خبرگزاری دانشجویان ایران در خبری از قول رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان آورده است: «تونل مترو اصفهان یک مرتبه و با زاویه زیاد به سمت شمس آبادی نمی تواند برود بنابراین با شیب ملایم به سمت این محور حرکت خواهد کرد که ناگزیر، بخشی از تونل مترو از زیر خیابان و پیاده رو چهارباغ عباسی عبور می کند و نرسیده به مدرسه چهارباغ به محور شمس آبادی وارد می شود. در نهایت نیز از میان دو محور چهارباغ و شمس آبادی مسیر خود را ادامه می دهد». رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان با بیان این مطلب که تا این لحظه عبور مترو از چهارباغ عباسی صورت نگرفته است، افزود: اگر خبر فوق به منزله زمینه سازی برای عبور مترو از قسمتی از چهارباغ عباسی باشد، باید گفت: باتوجه به توافقات انجام شده عبور مترو از چهارباغ عباسی ممنوع است و با خاطیان به حکم قانون و وظیفه خودمان برخورد می کنیم و جلوی تعرض را خواهیم گرفت.

فریبرز دولت‌آبادی معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیز در تاریخ18/ 6/87  در گفت‌ و گو با ایسنا گفته بود : متن مصوبه شورای عالی ترافیک این است که مترو از زیر چهارباغ عبور نکند. وی به شایعه‌هایی که درباره‌ عبور مترو از زیر چهارباغ مطرح شده‌اند، اشاره نموده و گفت: پس از شنیدن این شایعه‌ها و مکاتبه با وزیر کشور و استاندار اصفهان، استاندار به قطعیت گفت که مترو از زیر چهارباغ عبور نکرده و مسیر آن‌، همان مسیر مصوبه شورای عالی ترافیک کشور است . اگر بخواهند مترو را از چهارباغ عبور دهند، باید دوباره مصوبه‌ شورای عالی ترافیک را تغییر دهند که این‌ کار نیز امکان‌پذیر نیست؛ ولی اکنون مطمئن هستیم و در واقع، استاندار این اطمینان را داده که مترو از چهارباغ عبور نکرده است.

ولی همین فرد ،  در گفت‌و گو با ایسنا به تاریخ7/7/87  گفت: « در سفری که روز گذشته به اصفهان داشتیم، نقشه‌ها را گرفتیم. به‌نظر می‌رسد که نقشه‌های مترو اصفهان با مصوبه‌ شورای عالی ترافیک مغایرت دارند.»

اما در فاصله زمانی نه چندان بلند و پس از فشارهای پیدا و پنهان برای تغییر رئیس سازمان میراث فرهنگی اصفهان ، احمد امین‌پور به روی کار آمد و هماهنگ با رئیس شورای شهر ، به یکباره دیدگاه های قبلی این سازمان را به فراموشی سپرد و از حفر تونل مترو در چهارباغ عباسی خبر داد.

احمد امین‌پور رییس جدید سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان در گفت‌و گو با ایسنا به تاریخ7/7/87 گفت : تونل‌های مسیر چهارباغ پایین حفاری شده‌اند و حفاری بخشی از چهارباغ بالا نیز انجام شده است. اکنون درحال حفر تونل در چهارباغ عباسی هستند؛ ولی مهم نیست که مترو از چه مسیری عبور می‌کند، بلکه مهم این است که به اندازه‌ کافی فاصله‌ مناسب را از خانه‌های تاریخی رعایت کند که اکنون درحال بررسی این فاصله‌ها هستیم !

5- بی توجهی به دیدگاه های کارشناسان:

سیاوش صابری ،  مدیرکل دفتر حفظ و احیای بناها و محوطه‌های تاریخی در تاریخ 14/7/87 به خبرگزاری ایسنا گفت : مترو اصفهان از چند جهت به آثار تاریخی محوطه‌ی چهارباغ عباسی آسیب وارد می‌کند؛ یکی به آثار موجود در محوطه‌ی چهارباغ مانند آثار و بقایای تاریخی که اگر ایستگاه‌ها در محور چهارباغ ایجاد شوند، حفاری‌ها به آن‌ها صدمه‌ خواهند زد و دیگری از جهت توزیع جمعیت در ایستگاهی که قطعا در این منطقه باید ایجاد شود و جمعیتی که به آن داخل یا از آن خارج می‌شود. باید ارتباط این ایستگاه به‌لحاظ جداره‌سازی، نماسازی و منظر بصری با محور تاریخی چهارباغ سنجیده شود. وی تأثیر لرزش ناشی از حرکت واگن‌های مترو را روی سازه‌های تاریخی، مهم‌ترین عامل در این قضیه دانست و ادامه داد: ممکن است، این لرزش‌ها ملموس نباشند، ولی در فرآیندی چند ساله این لرزش‌ها آسیب‌هایی را به سازه‌های تاریخی فرسوده وارد می‌کنند.

مهرداد کیهان‌فر  ، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان در گفت‌وگو ایسنا به تاریخ15/ 7/87 گفت: بروز تنش‌ها هنگام حفر تونل مترو و ایجاد ارتعاش پس از حرکت قطار، خطرهای تهدیدکننده‌ بناهای تاریخی‌اند.  مدرسه‌ چهارباغ، بنایی پیر و فرسوده است که هرچه از عمر این بنای تاریخی بگذرد، تحمل تنش‌ها در آن کاهش می‌یابد و خطرهای بیشتری آن را تهدید می‌کنند .وی ادامه داد: قطاری که از تونل می‌گذرد، سرعت‌های مختلفی دارد که هر کدام از سرعت‌ها تأثیرهای متفاوتی را بر ساختمان مدرسه‌ی چهارباغ می‌گذارند. کیهان‌فر حرکت قطار را با سرعت 40 کیلومتر تأثیر‌گذار‌ترین سرعت بر پایه‌های مدرسه‌ چهارباغ دانست. وی اجرای پروژه‌ مترو اصفهان را با هدف رفع بارترافیکی شهر، یک اقدام غیرکارشناسی دانست و افزود: مدیران شهری اصفهان می‌توانستند با عملکرد بهتری درباره‌ مهندسی ترافیک،‌ پروژه‌ مترو را در مسیر چهارباغ اجرا نکنند.

مهندس فرخ زنوزی ، مهندس معمار- شهرساز و مسئول تهیه طرح تفصیلی بافت تاریخی منطقه 1 و 3 اصفهان در همایش « مسیر مترو و بافت تاریخی اصفهان» درتاریخ 12 آذر 83 ، گفت : مسیر چهارباغ، با ضریب خطر جدی همراه است. در صورت انتخاب این گزینه، عمق زیاد تونل و مستحدثات مترو، زمان عملیات اجرایی، استفاده از انواع پیشرفته تجهیزات و هزینه های ناشی از آن باید مورد ارزیابی همه جانبه قرار گیرد.

مهندس جعفر کسائیان ، کارشناس ارشد سازه و کارشناس ارشد مدیریت ، در آن همایش گفت: مدرسه چهارباغ یکی از جالب ترین و کامل ترین بناهای تاریخی ایران است. عبور مادی فرشادی که درست از محور سر در ورودی، وارد مدرسه می شود به این مدرسه زیبایی و فرح بخشی خاصی می دهد. در صورت عبور مترو از خیابان چهارباغ، مترو باید از زیر این مادی و سازه ساروجی آن و از کنار سر در مدرسه رد شود که آثار آن در دو مرحله قابل بررسی است : الف- مرحله ساخت تونل: در این مرحله ارتعاشات حاصل از کارکرد دستگاه های حفار باعث لرزه های مخرب و به طور کلی ترک خوردن سازه می گردد. ب- مرحله ی بهره برداری: عبور تونل از کنار سر در مدرسه، باعث انتقال ارتعاشات حاصل از عبور واگن ها و لرزاندن این اثر تاریخی می شود و کم کردن این ارتعاشات هزینه های زیادی را در بر خواهد داشت.

خانم دکتر شهره خدابخشی شهرساز، مدرس دانشگاه و عضو هیات تحریریه ماهنامه  " نما "  نیز در این مورد گفت : افزایش قابل توجه رفت و آمد در ایستگاه های مترو  باعث مخدوش شدن منظر و زیبایی چهارباغ به عنوان یک خیابان زیبا در مقیاس فرا ملی می شود. وی در مورد تاثیرات مترو اظهار داشت: تعلق خاطر شهروندان اصفهان به این خیابان به علت ویژگی های کاملا متمایز و منحصر به فرد این خیابان است و اضافه و یا حذف کردن هر عنصری بر شکل این محور تاثیر فراوانی به جا خواهد گذاشت. وی یکی از راه حل های مطرح شده را در عبور مترو از خیابان شمس آبادی بر شمرد.

مهندس احمد منتظر ، کارشناس ارشد معماری و عضو هیات علمی دانشگاه هنر و مدیر کل پیشین میراث فرهنگی اصفهان هم در مورد میراث فرهنگی در دو مسیر شرقی- غربی و شمالی- جنوبی شهر اصفهان در پاسخ به مسئولان سازمان قطار شهری که مدعی هستند در زیر بافت تاریخی اصفهان هیچ گونه اثر تاریخی وجود ندارد، اظهار داشت که در اصفهان نه تنها در روی زمین، در زیر زمین این شهر تاریخی آثاری مربوط به دوره های مختلف تاریخی وجود دارد. ایشان در حال حاضر حساسیت بحث بر روی محور شمالی- جنوبی قطار شهری و آثار باقی مانده در این محور را مساله اصلی دانست و گفت: اگر به آن توجه نشود بر اثر عبور قطار شهری از بین خواهند رفت:  الف - چهارباغ پایین: از فلکه شهدا تا گذر پشت بارو در این محور حصار دیلمی قرار دارد. از این محل تا دروازه دولت محله های تاریخی دیلمی، سلجوقی، ایلخانی، تیموری و صفوی قرار دارد. در محل دروازه دولت حصار و باروی شهر که از اول خیابان چهارباغ عباسی عبور می کند و بقایای آن در زیر دروازه دولت باقی است. ب- چهارباغ : در ابتدای خیابان بقایای پی بنای بسیار با ارزش جهان نما ( اولین کوشک و کاخ مربوط به سفرای خارجی) قرار دارد. در دو طرف چهارباغ عباسی، هشت باغ مهم دوره ی صفوی وجود داشته است مانند باغ هشت بهشت.  یک مادی سنگی بسیار زیبا در این محور وجود دارد.  مدرسه چهارباغ  و سر در زیبای آن وجود دارد. در انتهای مسیر چهارباغ عباسی پل تاریخی مادی نیاصرم هست. ج- چهارباغ بالا و هزار جریب : وجود بیست و سه باغ در طرفین چهارباغ بالا و باغ هزار جریب و مادی و کف سازی سنگی بسیار زیبا از ورودی باغ هزار جریب تا رودخانه. وی همچنین گفت : اینجانب در سال 1378 در پاسخ به نامه  سازمان قطار شهری اعلام نمودم که قطار شهری باید از مسیر طیب، شمس آبادی و خیابان کمکی غربی چهارباغ بالا عبور نماید. حتی شورای عالی معماری و شهرسازی ایران هم این نظریه را به تصویب رساند و با حذف کمکی چهارباغ که درخواست سازمان قطار شهری بود موافقت نکرد. احداث این خیابان کمکی فقط پنج میلیارد تومان هزینه دارد. این در حالی است که چهارباغ هزار جریب هم می تواند به پیاده رو تبدیل شود، این طرح مدت سی سال است که در دستور کار یونسکو قرار گرفته و آن را قبول دارد. هنوز مسئولان قطار شهری اظهار ننموده اند که عبور این قطار از مسیر پیشنهادی چه ایرادی دارد. این مسیر در صد و پنجاه الی دویست متری مسیر چهارباغ قرار گرفته که ایستگاه ها می تواند در شرق آن قرار گیرد و به محور چهارباغ تاریخی نزدیک تر باشد.

مهندس مرتضی فرشته نژاد، کارشناس معماری و میراث فرهنگی با اشاره به سازه های بناهای تاریخی اصفهان و شبکه های زهکشی در زیر این بناها گفت: در صورت ایجاد نوسانات و ارتعاش، اتصالات ساختمانی از هم جدا شده و دیگر قابل اتصال نیست. پی ساختمان (فوندانسیون) مدرسه چهارباغ به علت گذر آب مادی محکم خواهد ماند و با قطع جریان آب و عبور مترو از چهارباغ تخریب این مدرسه قطعی خواهد بود. وی ضمن ابراز مخالفت عبور مترو از چهارباغ گفت: بناهای تاریخی اصفهان توان تحمل ارتعاشات ناشی از تردد مترو را ندارد. وی خواهان انحراف مسیر مترو از خیابان چهارباغ و گذر آن از خیابان شمس آبادی شد و تاکید کرد که این موضوع با اهمیتی باید مورد توجه تصمیم گیران امور عمرانی اصفهان قرار گیرد.

مهندس امین پور، مهندس معمار و عضو هیات علمی دانشگاه نیز گفت : اگر با عبور مترو از چهارباغ عباسی احتمال خطر برای مدرسه  چهارباغ احساس شود، با عبور مترو از این خیابان مخالفیم. حتی اگر احتمال خطر برای مدرسه چهارباغ خیلی کوچک باشد، به دلیل این که خطر، خطر بزرگی است، ارزش ندارد که مترو از خیابان چهارباغ عبور کند.

مهندس محمدکوشافر، عضو هیات علمی دانشگاه و دبیر شبکه تشکل های غیردولتی زیست محیطی اصفهان هم در مورد میزان انطباق مترو اصفهان با توسعه پایدار گفت: توسعه  پایدار تامین نیازهای کنونی مردم است.. وی در لزوم ارزیابی پیامدهای زیست محیطی، به ماده  105 قانون برنامه سوم توسعه اشاره کرد و گفت: دستورالعمل ارزیابی این مولفه عبارتند از: بررسی اثرات پروژه بر توسعه  شهری، توریسم، زیبایی شناسی، هیدرولوژی و غیره می باشد و مطالعات تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و زیست محیطی با ارزش های برابر به کار گرفته شود. اما در زمینه  طرح مترو، تمرکز مطالعات بر روی مولفه اقتصادی بوده و در خصوص دو مولفه دیگر کارشناسی جامع علمی انجام نشده است، در هر حال انتخاب چهارباغ ضعف غیرقابل انکار این کارشناسی را اثبات می کند. بنابراین پروژه مترو به سمت ناپایداری میل می نماید.

مهندس سید هادی میرمیران، معمار، شهرساز، مدیر عامل مهندسین مشاور نقش جهان- پارسی و مدیر طراحی طرح های جامع منطقه  اصفهان، طرح جامع شهر اصفهان، طرح تفصیلی شهر اصفهان و طرح جامع ناحیه  اصفهان نیز گفت: از نظر اینجانب مناسب ترین گزینه های مطرح شده، انتخاب خیابان شمس آبادی است که به تایید بالاترین مراجع کارشناسی و تصمیم گیری قانونی کشور هم رسیده است. امیدوارم مدریت محترم سازمان قطار شهری اصفهان هم با تکیه بر اصل پرهیز از پذیرش خطرات احتمالی آتی و در حمایت از نظر دلسوزان به میراث طبیعی و تاریخی اصفهان در زمینه  تعیین مسیر جایگزین برای عبور قطار شهری از زیر خیابان چهارباغ اتخاذ تصمیم نمایند.

دکتر محمد علی دادخواه ، درباره اهمیت میراث فرهنگی خیابان چهارباغ عقیده دارد : در دو سوی خیابان ، آثار ارزشمندی وجود دارد که در پهنه گیتی یگانه است. کاخ هشت بهشت متعلق به حدود پانصد سال قبل است و در یک محوطه هشت ضلعی احداث شده که هر یک از اتاق های آن نیز هشت ضلع دارد بر پایه این پندار که بهشت، هشت در ورودی دارد. دو دیگر بنای ارزشمند بازارچه بلند است که به نحو چشم نواز و دل انگیزی فرهنگ و شکل داد و ستد قرن ها پیش را در نهایت انسجام و استحکام در مقابل چشمان ما به نمایش گذاشته است. این بازار تجارتی در مقابل طوفان قرن ها ایستاده و خم به ابرو نیاورده است. سه دیگر، بنای پر شکوه و بی همتای مدرسه چهار باغ است که معماران آن را موزه انواع کاشی های معرق و خشتی نام نهاده اند که بیانگر هنر و ذوق و تبحر و تخصص کاشی تراشانی است که عاشقانه به لطف و مهر به آجر خشک و خشن، روح و لطافت بخشیده اند و نقش و نگارهای چینی بدیع بر روی آن ترسیم کرده اند به نحوی که اعجاب هر بیننده ای را بر می انگیزد. در دیوارهای بیرونی این بنا با نظم و ترتیب ویژه، ساختارهای کوچک آراسته بنا کرده اند که قرینه سازی و تناسب آن هر تماشاگر را مبهوت می دارد و همه بر این قولند که زیباتر از آن چه تعبیه شده نمی توان ساخت. به غیر از این موارد باستانی در غرب خیابان چهار باغ ساختمان سابق هتل امریکن است که به دوران جنگ جهانی اول بر می گردد. این ساختمان هم از لحاظ تاریخی و هم از لحاظ معماری ارزشمند است و باید در حفظ آن کوشید. همه این آثار بی نظیر و ظریف در کنار هم به گونه ای است که چهار باغ و آثار اطراف آن را به عنوان یک مجموعه میراث فرهنگی و طبیعی بشری نشان می دهد و تکلیفی عظیم را بر دوش همه انسان های آزاده و فرهنگ مند می گذلرد؛ زیرا با توجه به ماده 27 اعلامیه جهانی حقوق بشر که نگهداری و حراست از این آثار در زمره حقوق بشر آمده و در نهایت به عنوان میراث مشترک فرهنگی محسوب شده، هر انسانی حق دارد برای پایداری، استواری و نگهداری آن تلاش کند.

پیگیری حقوقی پرونده : 

بررسی دیدگاه های کارشناسان مختلف بیانگر تاثیرات مخرب گذر مترو از محور تاریخی چهارباغ اصفهان بر میراث فرهنگی است و این در حالی است که بنا به نظر حقوقی دکتر محمد علی دادخواه ، حقوق دان و وکیل بیش از 1500 تن از شاکیان این پرونده ، وفق ماده 560 قانون مجازات اسلامی ، تخریب و تهدید میراث فرهنگی در زمره فهرست عناوین کیفری ذکر شده است. همچنین طبق منشور بین المللی حفاظت و مرمت یادمان ها و محوطه ها ( معروف به منشور ونیز )، منشور حفاظت از شهر ها و مناطق شهری، منشور بین المللی مدیریت باستان شناسی و بالاخره منشور حفاظت از باغ های تاریخی ( معروف به منشور فلورانس ) مصوب شورای بین المللی و بناها و اماکن و با عنایت به ماده 15 میثاق حقوق اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی و با توجه به الحاق ایران به میثاق فوق الذکر در اردیبهشت 54، چون خیابان چهارباغ یک یادمان تاریخی است وفق منشور ونیز باید محافظت شود و حراست از آن تحت هدایت و مراقبت های ویژه انجام پذیرد. وفق این منشور باید از هر اقدامی که به اصالت طرح و بخش های این محور خسارت وارد سازد جدأ پرهیز شود. همچنین برابر ماده 10 منشور ایکوموس در هر کار مرمت و بازسازی باید همه عناصر تشکیل دهنده آن از تخریب و خسارت مصون باشد و به یکپارچگی و کلیت آن آسیب نرسد و در ماده 23 این منشور آمده است که مقامات مسئول موظف اند طبق نظر کارشناسان ذی ربط عمل کنند؛ زیرا این آثار یکی از جلوه های میراثی است که بقای آن به دلیل ماهیتی که دارند نیازمند توجه بسیار از ناحیه متخصصان و مدیران مسئول است.

 اما پس از ابلاغ دستور قضایی تعطیل و توقف طرح عبور قطار شهری از چهارباغ ، زمزمه هایی حاکی از ادامه عملیات به گوش می رسید که از طرف مسئولان تکذیب می شد و مدیران میراث فرهنگی اعلام داشتند عبور قطار مضر به منافع و مصالح ابنیه و آثار باستانی و میراث فرهنگی و طبیعی محدوده چهارباغ است ؛ به گونه ای که معاونت سازمان میراث فرهنگی کشور به خبرنگاران آن اعلام کرد با توجه به نظریه گروه منتخب استادان دانشگاه صنعتی اصفهان که صراحتا عبور قطار شهری را برای چهارباغ زیانبار اعلام کردند و با توجه به مصوبه شورای عالی ترافیک کشور که مخالف عبور قطار شهری از چهارباغ است و به مردم اطمینان داد که چنین امری رخ نخواهد داد. حال با توجه به این که برابر ماده 8 قانون آیین دادرسی مدنی هیچ نهاد دولتی نمی تواند حکم دادگاه را تغییر دهد یا از اجرای آن جلوگیری کند و نظر به این که در فلسفه تفکیک قوا پیوسته قوای تمیزی مرجح بر قوه مقننه و مجریه است و قوای مجریه به هیچ وجه حق گریز و تخطی از تصمیمات آن را ندارد و نظر به این که ویژگی خاص تصمیم قضایی ، ضمانت اجرا و تحقق عمل به آن است و نظر به این که کثرت شاکیان و کشش مردم به عدم عبور چهارباغ مسلم و محقق است و نظر به ماده 42 آیین دادرسی کیفری که بیان می دارد : مقامات رسمی و ضابطین دادگستری موظف اند دستورات دادرسان و قضات تحقیق را فوری و به موقع اجرا گذارند ، متخلف از این ماده به مجازات مقرر در قانون مجازات اسلامی محکوم خواهد شد . لذا عبور مترو از چهارباغ یک جرم علنی و خسارت مسلم است که متاسفانه رییس شورای شهر و رییس میراث فرهنگی به اتفاق هم آن را اعلام و تایید کرده اند.

با توجه به نظریه قوه قضاییه که پیگیری این مورد را در زمره امر به معروف و نهی از منکر دانسته و با توجه به ماده 27 اعلامیه حهانی حقوق بشر و ماده 15 میثاق اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی و با توجه به ماده 8 قانون آیین دادرسی مدنی وبا توجه به اصل 82 قانون اساسی و همچنین اصل 159 قانون اساسی که احقاق حقوق مردم را تکلیف دادگستری و دادگستری را مرجع رسمی رسیدگی به تظلمات دانسته است و با عنایت به ماده 27 کنوانسیون وین مصوب می 1369 که در موضع ترجیح معاهدات بین المللی بر قوانین داخلی است و نظر به این که ماده 560 قانون مجازات اسلامی هر کس را که مبادرت به تخریب میراث فرهنگی بنماید ، مجرم تلقی نموده و نظر به این که برابر منشورهای فلورانس و ونیز حراست این آثار با توجه به ماده 9 قانون مدنی ایران در زمره حقوق شهروندی است باید همه عاملان ، مباشران عبور مترو از چهارباغ را در یک دادگاه علنی محاکمه کنیم تا در یک رسیدگی عادلانه و منصفانه به جرایم آنان رسیدگی شود تا از این پی کسی چنین گستاخ و قانون شکن نشود که دستور مقامات قضایی را نشنیده انگارد و منافع ملی و میراث بشری را مورد تجاوز قرار ندهد./.